wtorek, 4 listopada 2025

Rzeźbiarki i ceramiczki powojennego Wrocławia



Ewa Pluta ma umiejętność wzbudzania zainteresowania sztuką nie tylko w muzeach i galeriach, ale też na ulicy. To, co ona opowiada, budzi podziw, a my mijamy te dzieła obojętnie, bez zastanowienia. Takie są odczucia Wirtualnej Kultury, która zna Ewę z Senior Art Walks od roku 2019, i była na spacerze Senior Art Walks 22 października 2025.
Wpis zdobią zdjęcia właśnie z tego deszczowego spaceru. Kliknijcie.




Wirtualna Kultura chciałaby Was zachęcić do udziału w dwóch spacerach z Ewą Plutą śladami wrocławskich artystek.
  • Pierwszy spacer w sobotę, 8 listopada, jest raczej dla tych, którzy nie byli na spacerze 22 października, bo trasa spaceru jest podobna. 
  • Drugi w niedzielę, 9 listopada, dla wszystkich.

W sobotę od godz. 14:00 odkrywać będziemy plenerową galerię sztuki i kultowe już prace m.in. Anny Szpakowskiej-Kujawskiej, Anny Malickiej-Zamorskiej i Magdaleny Abakanowicz. 

W niedzielę od godz. 12:00 poznawać będziemy historie pionierek z Ołbina, jak Janina Szczypczyńska, Maria Michałowska i Jadwiga Skomorowska. Udział w obu spacerach jest bezpłatny. 


Spacer pierwszy

Plenerowa galeria sztuki, 8.11.25 (sobota), godz. 14.00
Start – Rzeźba Oczekiwanie Anny Malickiej Zamorskiej i Ryszarda Zamorskiego, plac Powstańców Warszawy. 
Koniec – mozaika Anny Szpakowskiej-Kujawskiej, Instytut Matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, plac Grunwaldzki 2-4
Trasa – około 1,7 kilometra, Czas trwania – do 2 godzin

Uwagi. 
  • "Oczekiwanie" to są dwa fotele naprzeciwko Muzeum Narodowego, kliknijcie: Oczekiwanie (rzeźba) - Wikipedia. Fotele wyglądają jak z bazaltu, tymczasem są ceramiczne. Nie do wiary.
  • Wirtualna Kultura wiele lat pracowała w budynku z mozaiką i musi się przyznać, że nie zainteresowała się jej twórczynią.
Info organizatora:

W sobotę ruszymy na spacer po miejskiej, plenerowej galerii sztuki współczesnej ulokowanej w okolicach Akademii Sztuk Pięknych. Na trasie prowadzącej od Parku Juliusza Słowackiego do Bulwaru Fryderyka Joliot-Curie obejrzymy kultowe już prace artystek działających we Wrocławiu po 1945 roku m.in. Anny Szapkowskiej-Kujawskiej i Anny Malickiej-Zamorskiej, ale również innych osób twórczych: Jerzego Boronia, Xawerego Dunikowskiego, Tomasza Domańskiego, Romana Pawelskiego czy Magdaleny Abakanowicz. 

O kulisach ich powstania, a także ulokowania w danym miejscu i znaczeniu dla Wrocławia opowie Ewa Pluta - historyczka sztuki, herstoryczka, pracowniczka Muzeum Miejskiego Wrocławia.

Trasa spaceru prowadzi przez ciągi piesze, pozbawione znacznych barier architektonicznych. Jest przeważnie odizolowana od ruchu miejskiego, ulokowana wśród zieleni, dlatego zapraszamy do uczestnictwa w spacerze również ze swoimi nieludzkimi przyjaciółmi.

Spacer drugi

Pionierki, artystki z Ołbina, 9.11.25 (niedziela), godz. 12.00
Start – Lodziarnia Maleńka przy Skwerze ludzi ze znakiem P
Koniec – Pomnik Wyzwolenia Wrocławia na Wzgórzu Słowiańskim
Trasa – około 1,5 kilometra. Czas trwania – do 2 godzin

Info organizatora:

W trakcie niedzielnego spaceru po Ołbinie poznamy przede wszystkim historie artystek związanych z tym osiedlem i tworzących po 1945 roku. Dowiemy się więcej m.in. o Janinie Szczypczyńskiej, Marii Michałowskiej i Jadwidze Skomorowskiej, ale nie zabraknie również innych opowieści. 

Na trasie naszej wyprawy znajdzie się też m.in. kultowa osiedlowa apteka i odsłonięty niedawno kamień pamięci poświęcony ofierze Zagłady Fridrichowi Ponguntke. 

O biografiach artystek, ich pracach i o innych ołbińskich historiach opowie mieszanka i psychofanka Ołbina Ewa Pluta, zawodowo historyczka sztuki, herstoryczka, pracowniczka Muzeum Miejskiego Wrocławia.

Trasa spaceru prowadzi przez miejskie ciągi piesze, przeważnie pozbawione znacznych barier architektonicznych.

Zadanie „Białe plamy są…. – rzeźbiarki i ceramiczki powojennego Wrocławia” dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.

Działanie jest zorganizowane przez Fundację Art Transparent we współpracy ze Stowarzyszeniem Żółty Parasol.  

Wirtualna Kultura o tych dwóch spacerach dowiedziała się od Joli, która żadnego spaceru z Ewą Plutą nie opuści. 

Zdjęcia z tego wpisu zrobiły Jola i WK na spacerze 22 października. Czy potraficie przyporządkować dziełom nazwiska ich twórców, wymienione w tym wpisie? Gdzie one stoją?

Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

poniedziałek, 3 listopada 2025

W jakim kierunku zmierza teatr? Refleksje z MFT Dialog Wrocław 2025

Zdziwicie się, ale Wirtualna Kultura uważa, że otwarcie 10 października 2025 Politechniki Trzeciego Wieku świetnie się wpisało w 11. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog Wrocław, 12-18 października 2025, i odwrotnie. Co MFT Dialog Wrocław łączy z PTW? Ogólnie mówiąc, Informatyka, a w niej AI, czyli sztuczna inteligencja.

Prof. dr hab. Mirosław Kocur, Dyrektor Artystyczny MFT Dialog Wrocław, historię sztucznej inteligencji ma "w jednym palcu".  Świadczy o tym jego wykład, wygłoszony w tym roku w Świdnickim Ośrodku Kultury: 
Ten wykład to "rewela", Koniecznie obejrzyjcie, bo na pewno nie wiecie, co Karel Capek (1890 - 1938)  i jego brat mają wspólnego z robotami. Uwaga. "Rewela", skrót słowa "rewelacja", pochodzi z jednego z maili, które WK otrzymała od prof. Kocura. 

Ponadto, na MFT Dialog Wrocław na międzynarodowej debacie "S[t]ymulacja w sztuce" była mowa o robotach-aktorach i robotach, które służą ludziom z dysfunkcjami ruchu, oraz o zastosowaniach AI w sztuce. Wspomniano też, że roboty przejmą opiekę nad nami - my na starość nie chcemy być ciężarem.

Natomiast na PTW na jednym z wykładów omówiono istotę i zastosowania AI, a na innym, w czym inżynierowie-biomechanicy mogą pomóc ortopedom, a właściwie pacjentom ortopedów. W tym kontekście roboty się kłaniają.

Jak więc widzicie, technika i sztuka chadzają tymi samymi drogami. Wirtualna Kultura nie będzie omawiać wykładów na PTW. Podzieli się tylko wrażeniami z wyżej wspomnianej debaty i dwóch spektakli, które obejrzała na MFT Dialog Wrocław.

Najpierw zobaczcie krótki filmik i opis spektaklu, którego twórcą jest tajwański tancerz, choreograf, wynalazca i filmowiec Huang Yi, pionier w dziedzinie łączenia sztuki z robotyką. W swoich pracach łączy on ruch ludzkiego ciała z elementami mechanicznymi (robotami) i multimedialnymi, zamieniając wykonawcę w ruchomy element technologii.
Huang Yi był głównym bohaterem debaty "S[t]ymulacja w sztuce". Pozostali paneliści:
  • dr Anna Gryszkiewicz z Uniwersytetu w Gdańsku, teatrolożka i sinolożka, znawczyni teatru chińskiego i japońskiego,
  • prof. dr hab. Katarzyna Sznajd-Weron z PWr, stosująca metody fizyki statystycznej i dynamiki nieliniowej do badania zjawisk społecznych, kliknijcie: Katarzyna Sznajd-Weron - Wikipedia,
  • prof. dr hab. Maciej Szostak z UWr, filozof i prawnik, kliknijcie: Maciej Szostak
Pierwsze pytanie prof. Kocura, moderatora debaty, brzmiało: co oznacza symulacja. Prawnik oczywiście stwierdził, że symulacja to oszustwo. Innego zdania byli pozostali paneliści. 

Inne pytanie dotyczyło stosowania AI. Huang Yi przyznał, że stosuje sztuczną inteligencję m.in. do badań socjologicznych, odwzorowywania myślenia społeczeństwa, widowni. Jest on optymistą - AI nie osiągnie świadomości człowieka. Jeśli stosuje się AI, to trzeba o tym poinformować odbiorcę.

Najciekawsze i zaskakujące dla Wirtualnej Kultury były przeszkody, na jakie natrafił Huang Yi. Przepisy nie pozwalają na bliskie przebywanie człowieka obok robota. On musiał przekonać producenta robotów, że wszystko będzie bezpieczne. W spektaklach ruch robotów jest z góry zaprogramowany komputerowo. Huang Yi wysoko ocenił zaproszenie na Festiwal. Okazało się, że łatwiej mu się dogadać za granicą niż na Tajwanie.

Dr Anna Gryszkiewicz o azjatyckich teatrach wie wszystko. Zaimponowała Wirtualnej Kulturze wiedzą i przystępnym sposobem wyjaśniania zawiłych spraw. 
Bardzo ciekawym, zaskakującym Wirtualną Kulturę wątkiem debaty były różnice kulturowe między Europą i Azją. Ona się nigdy nad tym nie zastanawiała. W Chinach myślą o człowieku nie jako o jednostce tylko jako o ludzkości. W Japonii nie traktuje się technologii jako zagrożenia.

Na zakończenie debaty widownia mogła zadawać pytania i komentować. Ktoś z Warszawy wyraził sprzeciw przeciwko festiwalom, bo są energochłonne. Wirtualna Kultura nie ma pojęcia, czy festiwal online zużyłby mniej energii itp. Ona zmartwiła się, bo ekolodzy z Warszawy mogą być przeciwko też blogom! Internet podgrzewa świat.

Z konferencji prasowej przed rozpoczęciem MFT Dialog Wrocław Wirtualna Kultura najbardziej zapamiętała, co prof. Kocur mówił o spektaklu TOTEM i  o "Mały teatr na końcu świata. OPUS III":
I właśnie te spektakle WK obejrzała. Ona jest szczęściara!

Japoński spektakl TOTEM to ośmioro na biało ubranych tancerzy niesamowicie zwinnie i płynnie wykonujących ruchy ciałem, w tym rąk. Niesamowite wrażenie precyzji i gibkości.
Na środku sceny w Operze stal totem, a w tle przesuwały się niezauważalnie dwa metalowe (?) okręgi w przeciwną stronę i z powrotem. Spektakl skończył się dokładnie w tym momencie, gdy okręgi wróciły na miejsce. Co za japońska precyzja! Kliknijcie na zdjęcie, by totem i fragment okręgu zobaczyć:


Spektakl "Mały teatr na końcu świata. OPUS III" (Francja), zdaniem prof. Kocura, miał być tak minimalistyczny, że bardziej nie można. To, zdaniem Wirtualnej Kultury, nie potwierdziło się. 
  • Rekwizytów było dużo. Świateł też. 
  • Muzyki nie brakowało - to właśnie muzyka najbardziej urzekła Wirtualną Kulturę.  
  • Aktorzy-lalkarze chodzili, a nawet zeskakliwali ze stołów. Dużo się działo. Tekstu było mało.
  • Brakowało tylko czerwonej farby - trzy stoły i podłoga były pokryte białą tkaniną.  
Wirtualna Kultura dopatrzyła się minimalizmu, jednak gdzieindziej. Nie było krzeseł na widowni. Widzowie stali, a nawet przechadzali się wokół "sceny". Ona szczęśliwie załapała się na krzesło przykręcone do ściany, ale mimo to czuła się w tym teatrze zagubiona. Nawet rzutowane na ekran obrazy, np. walące się domy, nie pomagały jej w zrozumieniu przesłania sztuki. Dopiero w domu przeczytała zapowiedź spektaklu na stronach Strefy Kultury Wrocław:
Machina przemysłu i maleńki człowiek.

Każdego dnia o północy Tomasz Domagała, rzecznik prasowy Festiwalu, publikował na YouTube rozmowy z artystami. Oto dwie z nich: 
Więcej rozmów można zobaczyć na kanale Strefy Kultury Wrocław na YouTube:

W spektaklu 16/17 chińscy tancerze mieli czarne stroje, a ruchy ich głów budziły zachwyt. Można to zobaczyć w tym nagraniu: 
Wirtualna Kultura na tym spektaklu nie była.

Uwaga. Kochani Czytelnicy, Wirtualna Kultura długo się zastanawiała, jak opisać wrażenia z Festiwalu. Nie było to łatwe, stąd opóźnienie. Ona ma nadzieję, że udało się jej zainteresować Was Festiwalem. Zajrzyjcie na Facebook, żeby zobaczyć reakcje widzów:
Może znajdziecie  czas, by obejrzeć materiały. Warto się przekonać, jaką ucztę kulturalną przygotował nam prof. Mirosław Kocur razem z .... . DZIĘKUJEMY!

W programie MFT Dialog Wrocław były też polskie teatry. Kraków, Warszawa i Wrocław chyba rywalizowały o widzów. Kto wygrał? 

Pierwsze zdjęcie zrobiła Ania po zakończeniu spektaklu TOTEM.

Krystyna - Wirtualna Kultura 

Czytaj więcej »

niedziela, 2 listopada 2025

Propozycje festiwalowe i relacja z "Czarownic"


Pogoda i data w kalendarzu nastrajają melancholijnie, smutno. Wirtualnej Kulturze nawet wyjść z domu się nie chce. Siadła więc do laptopa i pisze w ciszy. Komentarze czytelników i przysłane wiersze pokazują, że każdy ma swoją ciszę (zob. dwa poprzednie wpisy), ale czas nie zatrzymał się.

Jak w jednym wpisie zawrzeć zapowiedzi wydarzeń, które czekają na nas w listopadzie? Wirtualna Kultura wybrała, specjalnie dla Was, aż cztery festiwale. To są cztery bardzo ciekawe, różne propozycje: 
  • amerykańskie kino ambitne w Nowych Horyzontach,
  • nowe interpretacje starych polskich filmów w Dolnośląskim Centrum Filmowym,
  • na ludowo we wrocławskiej Operze,
  • teatr żywy, odważny i społeczny w Teatrze Układ Formalny. 
Spróbujcie zgadnąć, która z tych propozycji jest najbliższa sercu Wirtualnej Kultury, a może wszystkie równie ważne??? Ona poda je w kolejności przypadkowej. 

Na koniec wpisu dowiecie się, jak Wirtualna Kultura z Anią bawiły się 31 października w Teatrze Układ Formalny.

 Pierwsza propozycja to: 

  • Festiwal Korelacje 20-23 listopada 2025 w kinie DCF (Dolnośląskie Centrum Filmowe), kliknijcie: Festiwal korelacje 2025.
Super pomysł, żeby na stare filmy spojrzeć młodszymi (?) oczyma. Jeśli nie pamiętacie, na czym Festiwal Korelacje polega, zajrzyjcie tutaj: 

W tym roku wiadomo nie tylko, kto nagrał autorskie narracje, ale też podano, jakie filmy będą wyświetlone. W programie Festiwalu Korelacje 2025 znalazły się także wcześniejsze produkcje z narracjami Doroty Masłowskiej, Artura Andrusa i Michała Witkowskiego - WK dwie pierwsze już obejrzała i była zachwycona.


Druga propozycja Was zaskoczy, bo chyba nie wiecie, że Wirtualna Kultura w niedzielne przedpołudnia słucha czasami "Listy przebojów ludowych" przygotowywane przez red. Małgorzatę Majeran-Kokott w Radio Wrocław:  

WK była też z Basią ze Swojczyc na dożynkach w Niemczy, ale dawno temu:

Zrobiły sobie wtedy zdjęcie z "Zespołem Marzenie" ze wsi Szklarki, gmina Przemków, kliknijcie. Czy ten zespół wystąpi w Operze?

Już 16 listopada 2025 roku w Operze Wrocławskiej odbędzie się 16. edycja Festiwalu Tradycji Dolnego Śląska! Zobaczymy 20 niezwykłych zespołów ludowych z całego regionu: 


Propozycja trzecia: 16. American Film Festiwal w Nowych Horyzontach od 6 do 11 listopada 2025
"AFF jest wydarzeniem wyjątkowym w skali światowej i drugim tego rodzaju w Europie. TAURON American Film Festival jest jedynym festiwalem w Polsce — i w Europe środkowej i wschodniej — prezentującym wyłącznie kino amerykańskie w całej jego różnorodności: od artystycznego undergroundu do ambitnych produkcji Hollywoodzkich (włączając artystyczne przykłady filmów gwiazdorskich, a odrzucając masowe, seryjne produkcje o superbohaterach).

Festiwal przełamuje stereotyp kina amerykańskiego jako lekkiej rozrywki".

8 listopada o godz. 15 będzie dyskusja poświęcona zastosowaniu sztucznej inteligencji w filmie:
Między 6 a 23 listopada można także AFF zobaczyć w domu – za sprawą festiwalowych pokazów online na platformie NH VOD.




Ostatnia, czwarta propozycja to Festiwal reAKCJE, przygotowany przez Teatr Układ Formalny w dniach 18-22 listopada 2025 w Centrum Przedmieście, ul. Prądzyńskiego 39A:

"Festiwal reAKCJE powstał z potrzeby stworzenia przestrzeni dla teatru żywego, odważnego i aktualnego. Przez pięć dni Teatr Układ Formalny wypełnią twórcze spotkania, dyskusje i działania, które odkrywają potencjał teatru jako narzędzia realnej zmiany. 

Festiwal reAKCJE zgromadzi twórców i twórczynie oraz publiczność z całej Polski, by wspólnie poszukiwać odpowiedzi na pytanie, jak teatr może odpowiadać na najważniejsze wyzwania współczesności.

Tegoroczny program festiwalu koncentruje się na aktualnych tematach społecznych i kulturowych – od kryzysów wspólnotowości, przez wykluczenie i nierówności, aż po nowe formy lokalnej współpracy. Publiczność będzie mogła wziąć udział w spektaklach prezentowanych przez teatry z całej Polski, otwartych debatach, warsztatach artystycznych i działaniach performatywnych.

Szczególne miejsce w programie zajmują wydarzenia współtworzone z mieszkańcami Przedmieścia Oławskiego – dzielnicy, która przez lata nosiła łatkę „stygmatyzowanej”, a dziś staje się symbolem nowego myślenia o lokalności i wspólnocie".

Wirtualna Kultura i Ania potwierdzają: spektakle Teatru Układ Formalny mają charakter społeczny i edukacyjny. Przypomnijcie sobie, na przykład, te wpisy:

To samo można powiedzieć o "Czarownicach", które Wirtualna Kultura obejrzała z Anią 31 października:
Fragmenty oficjalnego opisu spektaklu:

Pewnego razu trzy kobiety spotkały się w pewnym miejscu i zaczęły mówić. (...) Nasze protagonistki, trzy różne archetypy, dotknięte innymi problemami… Trzy odmienne historie poddane osądowi. (...)

Sztuka tworzy przestrzeń do dialogu i dyskusji o solidarności w przeciwstawianiu się tworzeniu kolejnych klisz oraz wzorców kobiecości
".

A tymi archetypami w przedstawieniu były: nieszczęśliwa kobieta samotna, zapracowana kobieta z dziećmi bez męża, kobieta niedoceniona w pracy. W trakcie spektaklu, świetnie zagranego, Wirtualna Kultura zastanawiała się, jakie są archetypy mężczyzn i nic nie mogła wymyślić. Może Wy macie jakieś pomysły.

Po spektaklu była niespodzianka: BIFOREK PRZED HALLOWEENOWĄ IMPREZĄ, czyli tarot gwiazd z Bavi Drag Queen. 

Kliknijcie na zdjęcia powyżej. Są na nich dwie aktorki z "Czarownic" (trzecia nie zdążyła się ubrać, bo była polewana wodą), Bavi (postać najwyższa) i dwójka widzów, którzy wzięli udział w konkursie na najciekawszy strój na Halloween. Wygrała czarna postać. Jury było wymagające, zadawało trudne pytania i zachęcało do straszenia. Żałujcie, że Was nie było. 

Ania wystąpiła na czarno, by wpisać się w wyjątkowy wieczór, a WK na czarno-czerwono. Wirtualna Kultura nie ma zdjęcia, więc musicie uwierzyć na słowo, że tak była ubrana. Kliknijcie na miniaturę zdjęcia.


Bavi wróżyła widzom na podstawie wylosowanych kart, na których były postaci znane z mediów, jak Edyta Górniak czy żona Roberta Lewandowskiego. Świetna zabawa. Wirtualna Kultura śmiała się cały czas. Podziwiała inteligentne Bavi interpretacje kart. BRAWO!

Pseudonim Bavi wziął się ze słowa "bawi", ale zamiast  "w" jest "v", co, zdaniem Drag Queen, nadaje mu rangę międzynarodową. 

Zaglądajcie na Facebook Teatru Układ Formalny, by wszystko śledzić na bieżąco:
To przyjazne miejsce.

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

sobota, 1 listopada 2025

Ciąg dalszy wierszy na dzień zaduszny

Wiersze przysłane przez czytelników bloga w związku z wpisem z 1 listopada 2025: 

Wiersz napisany w latach trzydziestych przez nauczyciela szkoły w Świeciu:
 

Wiersz Barbary  Kamińskiej, skierowany do członków grupy Atelier Kultury - Przestrzeń Trzeciego Wieku - SKW razem ze zdjęciem cmentarza:

W tym parku panuje cisza,
Czasami tylko ptaszek zaśpiewa,
lub wiatr gałązkami zakołysze,
Pochylonego w zadumie drzewa.
Kwiaty podlane łzami,
Rosną naprawdę pięknie.
Tylko to serce zbolałe,
Niech z żalu wielkiego nie pęknie.
Tylko te wypłakane oczy,
Niech znowu wypełni nadzieja,
Bo nowym życiem zaskoczy,
Prochami użyźniona ziemia.
W kolorach kwiatów,
W zieleni trawy,
Zostaną co co odeszli,
Gdy wszystkie zwykłe, codzienne sprawy,
Nieubłagany los przekreślił.
 
  
Wiersz Jarosława Rymkiewicza:

LIST WYSŁANY W ZAŚWIATY

List wysłany w zaświaty – tym listem ja jestem
I chciałbym tylko wiedzieć kto mnie tam wysyła
Inne listy – pół brzózki kot stary kulawy
I żaba ta co przy mnie tu w ogrodzie żyła

Te listy tam w zaświatach – czy ktoś je otwiera
Gdzieś jakieś inne życie niż to tu się toczy
Jest tam brzózka co w zimie na poły umiera
Są żaby – te co tutaj wciąż patrzą nam w oczy


Wiersz Clarc Harner z roku 1934 z komentarzem biblioteki w Mościsku: 

Dodatek. Zobaczcie, co Popowiczanka - Wirtualna Kultura pisała w październiku 2016 na blogu stowarzyszenia Popowiczanie: 
a Majka Stanek dzisiaj na blogu stowarzyszenia Pomysł na życie: 
Czytaj więcej »

Wiersze, które się pamięta


Wirtualna Kultura, słuchaczka Politechniki Trzeciego Wieku, dzień zaczyna od sztucznej inteligencji, panoszącej się w jej laptopie, czy chce czy nie. Dzisiaj w wyszukiwarce napisała: ci, co odchodzą za szybko, a na ekranie pojawił się  komunikat o słynnym wierszu:

"Ci, co odchodzą za szybko" to fragment znanego cytatu z wiersza ks. Jana Twardowskiego "Śpieszmy się kochać ludzi", który przypomina o tym, że bliscy mogą nagle zniknąć, zostawiając po sobie pustkę. Sformułowanie to jest refleksją na temat ulotności życia i przemijania, podkreślając wagę doceniania relacji, które mamy". 

To podsunęło jej pomysł, żeby zainteresować się podobnymi wierszami. Jest ich dużo. Wybrała ten, który Mariusz Szczygieł umieścił na Facebooku. Jest to wiersz "Święto zmarłych" z tomiku: "Wióry" Ludwika Filipa Czecha:



Mariusz Szczygieł napisał o północy z 31 października na 1 listopada 2025 komentarz o tym wierszu:

"Wiersz na teraz, ale i na zawsze. Lubię wiersze, jak ten, które nie silą się na poetyckość i przez to właśnie działają".
 Autor wiersza bardzo się ucieszył, że Mariusz Szczygieł zacytował jego utwór: 


A jaki wiersz, Drodzy Czytelnicy, towarzyszy Wam dzisiaj?  

Dodatek

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

piątek, 31 października 2025

Kryminał i fotografia w listopadzie


Skoro Wirtualna Kultura od czasu do czasu namawia Was na oglądanie wystaw w Zamku w Leśnicy, na przykład, 

co wymaga długiej jazdy tramwajem, to czemu nie miałaby Was zachęcić na obejrzenie wystawy w Obornikach Śląskich, gdzie wygodniej (ale nie za darmo) można dojechać pociągiem: 
Mała Galeria Fotografii Kontrast mieści się przy ulicy Dworcowej 26 w Obornikach Śląskich. Dużo się w niej dzieje. W piątek, 14 listopada 2025, o godzinie 18, będzie tam wernisaż prac Patrycji Basińskiej. Kliknijcie na pierwsze zdjęcie. Wystawa będzie czynna do końca listopada.

Wirtualna Kultura poznała Patrycję pierwszego grudniu 2022 z okazji wernisażu wystawy prac fotografików: "(Nie) doskonały błąd" w Muzeum Współczesnym Wrocław, z okazji 75 lat ZPAF - Związku Polskich Artystów Fotografików:

Wirtualna Kultura znalazła w smartfonie dwa zdjęcia z tego wydarzenia:


Na pierwszym Patrycja jest z Basią, jej mamą, a na drugim jedna z prac Patrycji. Kliknijcie.

Twórczość fotografików zaskakuje Wirtualną Kulturę. Kto zrozumie współczesnych artystów? Jak można wymyślać to wszystko. Tak samo zdumiewają ją autorzy kryminałów. Czy pamiętacie ten wpis z marca 2025:
Już 7 listopada (piątek) o godzinie 17tej w księgarni Gądowianka w DH Astra, ul. Horbaczewskiego 4-6, będzie spotkanie autorskie z Jędrzejem Pasierskim, autorem wielokrotnie nagradzanych kryminałów:


Jędrzeja Pasierski jest laureatem Nagrody Wielkiego Kalibru:
Tak zapowiadają jego książkę:

Jezioro Sławskie, nazywane od dziesięcioleci Śląskim Morzem. Mieszkańcy kurortu Sława szykują się do sezonu wakacyjnego. Przygotowania przerywa zbrodnia: na dryfującej stacji hydrologicznej zostaje znaleziony martwy mężczyzna. Na miejscu pojawia się inspektor Leon Szeptycki, który wraca tu po latach kariery we Wrocławiu. (...)

Jak myślicie? Czy postać z pierwszego zdjęcia może być reklamą książki? 

Jędrzej Pasierski to:

"prawnik, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował w organizacjach zajmujących się prawną ochroną środowiska, międzynarodową pomocą rozwojową oraz współpracą państw Europy Środkowo-Wschodniej",

a kim jest Patrycja Basińska możecie się dowiedzieć tutaj:
Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

czwartek, 30 października 2025

Cmentarze świata

 

Każdy kraj to inna kultura i zwyczaje. Nic więc dziwnego, że cmentarze są takie różne.

Uwaga. Pierwszą wersję tego wpisu Krystyna-Popowiczanka-Wirtualna Kultura opublikowała 10 lat temu na blogu Popowiczanie:
ale usunęła linki typu http (bez s).

Cmentarz w Oleśnicy. Kliknijcie.

 
Czytaj więcej »

wtorek, 28 października 2025

7 ponadosiedlowych i 14 osiedlowych projektów WBO 2025 będzie realizowanych


Wirtualna Kultura tak jak w poprzednich latach zainteresowała się, kto głosował w tym roku na projekty WBO, a było ich 124: 

Aby poznać szczegóły zwycięskich projektów i statystykę głosowań kliknijcie tutaj:
Wybrano do realizacji 14 projektów osiedlowych i 7 ponadosiedlowych. Przeważały projekty kategorii: zieleń/rekreacja i piesze/rowerowe. 

Głosowało 60 437 osób, 57 815 głosów ważnych. Więcej głosowało kobiet niż mężczyzn oraz dzieci do 12 lat niż seniorów powyżej 60 lat.
  • dzieci do 12 lat: 14,1 proc.
  • seniorzy powyżej 60 lat: 10,7 proc. 
Kliknijcie w info grafikę skopiowaną z portalu Wrocławia.


Jak już wiecie, regulamin głosownia nie podoba się Wirtualnej Kulturze z powodu głosowania małych dzieci:
Nic się nie zamieniło od roku 2019. Wtedy, na przykład, seniorów w wieku 71-80 lat głosowało mniej niż dzieci w wieku 0-3 lat. Podobnie seniorów w wieku 61-70 lat głosowało mniej niż dzieci 4-12 lat. Najwięcej głosowało osób w "średnim wieku" 30-40 lat. W tym roku było podobnie.
 
Jeżeli chodzi o miejsce, to 
  • najwięcej projektów (cztery) powstanie w Leśnicy 
  • i po dwa na Maślicach, Jagodnie, Karłowicach-Różance, Gądowie-Popowicach Płd, Muchoborze Wielkim, Psim Polu-Zawidawiu i Praczach Odrzańskich.
Na osiedlu Kozanów-Pilczyce-Popowice Płn. wygrał projekt zlokalizowany na Kozanowie:
Projekt "w I etapie obejmuje budowę boiska wielofunkcyjnego z oświetleniem i monitoringiem, w kolejnych: specjalnej bieżni, drewnianych wiat do przebierania się oraz nasadzenia zieleni". Koszt jeden milion zł.

Na Szczepinie wygrały "chodniki":
Kliknijcie na jesienne zdjęcie Muzeum Narodowego.

 Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

Osiem dodatkowych propozycji Przestrzeni Trzeciego Wieku-Strefa Kultury Wrocław na listopad 2025



Przestrzeń Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław przygotowała dodatkowe atrakcje na listopad 2025: 

  • 28 listopada, godz. 18, Impart Centrum, ul. Piłsudskiego, koncert "Magia Wiednia", Bilety po 20 zł do nabycia w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW od godz. 10 w poniedziałek 17 listopada, obowiązuje strój wieczorowy
  • 18 listopada, godz. 19, Narodowe Forum Muzyki, sala główna, koncert "Wrocław dla pojednania", bilety w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW od godz. 10 w poniedziałek 3 listopada



  • 7 listopada, godz. 18, aula Przestrzeni Trzeciego Wieku, koncert "Niepodległość Polski z bliska", Chór Cantiamo Tutto i Chór Con Grazia, bilety od godz. 10 w poniedziałek 3 listopada w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW
  • 8 listopada, godz. 16, aula Przestrzeni Trzeciego Wieku, Koncert "Wspólnym głosem dla Polski", Chór Kameralny Ostinato i Chór Mater Misericordiae, bilety od godz. 10 w poniedziałek 3 listopada w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW


  • 6 i 20 listopada, godz. 13, Warsztaty Artystyczne prowadzone przez Lilię Borowską w Przestrzeni Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław, bilety po 5 zł, zapisy w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW.
  • 21 i 28 listopada, godz. 13, Warsztaty Artystyczne prowadzone przez Ludmiłę Bezusko w Przestrzeni Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław, bilety po 5 zł, zapisy w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW.
Kliknijcie na miniatury afiszy.

Przestrzeń Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław: pl. Solidarności 1/3/5

Punkt Informacyjny Przestrzeni Trzeciego Wieku -SKW: pokój 318, tel. 739 194 102, 739 194 072.

Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

niedziela, 26 października 2025

Radość w Muzeum Narodowym we Wrocławiu

Wirtualna Kultura wybrała się 24 października 2025 na niezwykłe wydarzenie, które Piotr Oszczanowski, Dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu, tajemniczo sygnalizował na konferencji prasowej z okazji wystawy prac Jana Giejsona w Muzeum Etnograficznym:

Kilka dni później Wirtualna Kultura dostała poniższą wiadomość:

"w najbliższy piątek 24 października 2025 o godz. 9:45 zapraszamy do Muzeum Narodowego we Wrocławiu na uroczystość przekazania wyjątkowego obrazu, wywiezionego nielegalnie z terytorium Polski w okresie powojennym, odzyskanego dzięki działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W uroczystości połączonej z konferencją prasową udział wezmą:

• Marta Cienkowska, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Elżbieta Rogowska, Zastępca Dyrektora Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w MKiDN

• Dr hab. Piotr Oszczanowski, Dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu. 
(...)"

Wirtualna Kultura umierała z ciekawości, jaki obraz zobaczy. Po części oficjalnej obraz odsłonili Marta Cienkowska i Piotr Oszczanowski. Obraz spodobał się Wirtualnej Kulturze, rozczulił ją. 


Kliknijcie na pierwsze zdjęcie (autor M. Lorek), które Wirtualna Kultura skopiowała z portalu Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Obraz ma tytuł "Lato" i został namalowany przez duńską malarkę Berthę Wegmann (1847-1926) w Międzygórzu przed lub w 1906 r.

Relacje z tego wydarzenia oraz zdjęcia są m.in. na portalach Wrocławia i Muzeum:
Kliknijcie w te linki, by poznać historię obrazu i jak go odzyskano. Piotr Oszczanowski podkreślił, że powrót obrazu był "bezkosztowy". To zasługa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.


Więcej będzie można się dowiedzieć 2 listopada 2025, o godz. 13:30 na wykładzie Piotra Oszczanowskiego:
Czytaj więcej »

piątek, 24 października 2025

Wirtualna Kultura sugeruje: wystawę, spotkanie autorskie. wykład, teatr, ...

Kolory, kolory przy drodze i niesamowity artysta samouk. Matka pisarka z doktoratem z literaturoznawstwa. O kim może być mowa? Wirtualna Kultura nie będzie tracić Waszego czasu i od razu przejdzie do konkretów.

Propozycja pierwsza. 25 października 2025 startuje nowa wystawa czasowa w Muzeum Etnograficznym: 

Mieszkający w Bardzie Jan Giejson (rocznik 1947) jest rzeźbiarzem-samoukiem, członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych od 1974 roku. W jego twórczości dominują tematy religijne, głównie sceny biblijne i postaci świętych czy aniołów, często pojawiają się także sceny rodzajowe. Artysta jest laureatem konkursów i przeglądów, od wielu lat prowadzi też autorską galerię, stanowiącą jeden z najbardziej charakterystycznych punktów na mapie Barda.

Wirtualna Kultura wystawę już widziała i jest zachwycona. Prace są świetnie eksponowane - dużo światła. WK była na konferencji prasowej w Muzeum Etnograficznym. Wystawa będzie czynna do 30 grudnia 2025. 

Poniżej Wirtualna Kultura jest na zdjęciach z Emilią Jeziorowską, kuratorką wystawy, i Magdaleną Skrabek, specjalistką ds. promocji. Kliknijcie na zdjęcia. 



Więcej zdjęć będzie w Galerii na blogu:

Propozycja druga. 28 października, godz. 18, spotkanie autorskie z Elizą Kącką, podwójną laureatką NIKE 2025:

Można będzie kupić jej książkę. Info organizatorów:

"Serdecznie zapraszamy na spotkanie autorskie z Elizą Kącką. Jej najnowsza książka „Wczoraj byłaś zła na zielono” to opowieść o podwójnym doświadczeniu pewnej odmienności i nieprzystawalności do narzuconych społecznie ram. O macierzyństwie, o autyzmie, o życiowym dryfcie, performowaniu świata i wydreptywaniu wiedzy.

Autorka jest laureatką tegorocznej Nagrody Literackiej Nike i Nike Czytelników.

Książka trafiła na długą listę nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2025.

Spotkanie poprowadzi Gabriela Affek
".

Propozycja trzecia.  28 października, godz.  17:15, wykład w Studium Generale w Oratorium Marianum w gmachu głównym  Uniwersytetu Wrocławskieg:


Propozycja czwarta. Teatr Układ Formalny (ul. Prądzyńskiego 39a), 30 i 31 październikagodz. 19, Czarownice:
Czas trwania: 60 minut. Spektakl rekomendowany dla widzów od 15. roku życia.

Info od organizatorów: 31 października - BIFOREK PRZED HALLOWEEN 

Po spektaklu zapraszamy Was na biforek przed halloweenową imprezą!  Nie możemy jeszcze zdradzić, co dokładnie się wydarzy, ale jedno jest pewne – wyjątkowa Gościni sprawi, że będzie magicznie i tajemniczo.
☝ Przyjdźcie w halloweenowych strojach i bawcie się z nami – dla najlepszego kostiumu przewidziane są niespodzianki!


Propozycja piąta. Wrocławskie Dni Gerontologii 2025, w dniach 20–21 listopada 2025 roku w Auli Papieskiego Wydziału Teologicznego przy Placu Katedralnym 1a

"Tegoroczna edycja poświęcona będzie refleksji nad miejscem seniora w różnych kulturach i religiach świata. Organizatorzy chcą zwrócić uwagę na duchowy i emocjonalny wymiar złotego wieku, ukazując go jako okres pełen sensu, mądrości i wartości, zasługujący na szacunek i zrozumienie".

Dodatek. Link na YouTube do spotkania, które było 23 października 2025 w Warszawie w Faktycznym Domu Kultury (Instytut Reportażu). Link udostępnił Mariusz Szczygieł:

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »