środa, 10 grudnia 2025

Matki w kawiarniach - refleksje po spektaklu "Matkopolis. Spacer po bruku"

Wirtualna Kultura była w sobotę, 6 grudnia 2025, na premierze "Matkopolis. Spacer po bruku" Stowarzyszenia Kobietostan w MiserArcie i na debacie po spektaklu: 

Na Facebooku Kobietostanu można zobaczyć zdjęcia ze spektaklu, zrobione przez Justynę Żądło:
Wirtualna Kultura nie robi zdjęć w trakcie spektakli.

Twórczynie spektaklu: 
  • Badania i konsultacje artystyczne: Iwona Konecka
  • Obsada: Agnieszka Bresler, Natalia Grzegorzek, Katarzyna Kapela, Joanna Kondak, Justyna Murańska.
Spektaklowi towarzyszy instalacja artystyczna „Mapa opieki” autorstwa Iwony Koneckiej. 

W spektaklu pokazano, że codzienność matek w przestrzeni miejskiej wciąż zbyt często wyklucza je. W aquaparku nie mogą karmić dziecka piersią tam, gdzie chcą. Do kawiarni nie mogą wejść z wózkiem. W muzeum biegające dziecko przeszkadza. Chodniki i podwórka to często tor przeszkód. Przy wsiadania i wysiadaniu nikt mi nie pomaga, a w pociągu w przedziale dla matki w dzieckiem nie może jechać ojciec z dzieckiem. 

W spektaklu zebrano chyba wszystkie sytuacje, w których matki czują się niechciane w mieście. Aktorki świetnie to pokazały, czasami sytuacje przerysowując. Nikt się nie nudził. Dużo się działo. W finale było widać, jakie emocje towarzyszyły wykonawczyniom. Kliknijcie na zdjęcie.


Spektakl jest adresowany chyba do pokolenia 30+. Wirtualna Kultura nigdy nie myślała, że dostęp do kawiarni jest tak ważny dla matek, że muszą tam chodzić z dzieckiem w wózku. To nie był problem matek z pokolenia jej koleżanek, a jej mamie kawiarnie nie były "w głowie", tylko problemy z brakiem wielu rzeczy niezbędnych do wychowania trójki dzieci. Kiedy spotkania przeniosły się z domu do kawiarni? 

W spektaklu była praktycznie mowa tylko o dziecku, nie o dzieciach, a jedna z dyskutantek - nieco starsza - zwróciła uwagę, że w spektaklu  nie ma radości. Posiadanie dziecka nie jest wystarczającym  powodem do radości? Czy tak jest tylko w spektaklu, czy też w rzeczywistości? 

Wirtualna Kultura przeczytała w internecie:
że:

"Premiera odbywała się w ramach międzynarodowego projektu FemminiCity, realizowanego w pięciu krajach Europy. Jego celem jest wzmacnianie głosu kobiet w procesach miejskich, politycznych i społecznych oraz tworzenie sztuki opartej na ich realnych doświadczeniach.

Projekt finansowany jest ze środków EU Citizens, Equality, Rights and Values (CERV)".

Zgodnie z przyjętymi w projekcie zasadami, reżyserka jest z innego kraju niż teatr. W przypadku "Matkopolis" zespół jest z Polski, a reżyserka, Emõke Kedves, to Węgierka działająca w węgierskim teatrze w Rumunii, matka czwórki dzieci i fanka języka polskiego. Reżyseria "Matkopolis" jest rewelacyjna.


Realizacja spektaklu i rekwizyty były bardzo pomysłowe. Wirtualna Kultura była zachwycona. Ona nie będzie zdradzać szczegółów, żeby nie psuć "zabawy" przyszłym widzom, napisze tylko, że w trakcie spektaklu widzowie musieli spacerować po kałużach za matką z wózkiem i zmieniać pokoje. Na koniec włączyli się w spektakl i odczytywali tekst dekretu - Wirtualna Kultura też.


Kto szczególnie interesował się spektaklem i co o nim pisano przed premierą? Linków jest tyle, że trudno będzie się zdecydować, który z nich wybrać. Są wśród nich nagrane rozmowy z twórczyniami - może od tego zaczniecie (zob. Dodatek).

O czym to ogromne zainteresowanie mediów spektaklem świadczy? Wirtualnej Kulturze nasuwają się dwa powody:
  • Ograniczenia życia matki w mieście to ważny temat dla młodych kobiet (i mężczyzn).
  • Do spektaklu przyciągają nagrody Kobietostanu, otrzymane w różnych konkursach, oraz wyróżnienia Agnieszki Bresler (m.in. Wrocławianka 2024, Kreatywna Wrocławia 2018).

Dodatek
Czytaj więcej »

niedziela, 7 grudnia 2025

Czy zagłosujecie na książkę Urszuli Glensk?




Tylko do 10 grudnia 2025 można głosować na książki nominowane przez jury szóstej edycji konkursu Grand Press w kategorii Nagroda Czytelników:

W miniony wtorek, 2 grudnia 2025, jury konkursu wyłoniło piątkę książek i autorów rywalizujących o Nagrodę Czytelników. Wśród nich jest "Pinezka. Historie z granicy polsko-białoruskiej" Urszuli Glensk, bardzo dobrze znanej czytelnikom bloga. Oto jeden z wpisów o Urszuli Glensk: 
Fragment artykułu z portalu Wrocławia (kliknijcie w pierwszy link):

"Profesor Urszula Glensk, badaczka literatury dokumentalnej i autorka licznych książek i publikacji, jest w ścisłym finale tegorocznej edycji konkursu Grand Press na Książkę Reporterską Roku 2025. 

(...) 

Nominowane książki (kolejność alfabetyczna):
  • „Cisza nad stepem. Kazachstan i pamięć o Rosji”, Joanna Czeczott, Wydawnictwo Czarne
  • „Heweliusz. Tajemnica katastrofy na Bałtyku”, Adam Zadworny, Wydawnictwo Czarne
  • „Ozland. Przestrzeń jest wszystkim”, Agnieszka Burton, Wydawnictwo Dowody
  • „Pinezka. Historie z granicy polsko-białoruskiej”, Urszula Glensk, Wydawnictwo Czarne
  • „Róża Luksemburg. Domem moim jest cały świat”, Weronika Kostyrko, Wydawnictwo Marginesy.
(...)

Prof. Urszula Glensk zajmuje się dawnym i współczesnym reportażem. Jest kierownikiem Zakładu Form Literackich i Dokumentalnych w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. 

Napisała wiele książek, m.in. monografię „Historia słabych. Reportaż i życie w Dwudziestoleciu (1918–1939)”, za którą otrzymała Nagrodę Historyczną „Polityki”, oraz „Hirszfeldowie. Zrozumieć krew” - nominowaną do Nagrody Literackiej Nike. 

W latach 2019–2021 była członkinią Jury Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus".

Głosować można na stronie internetowej konkursu (jest tam pięć książek nominowanych do Nagrody Czytelników):

Wirtualna Kultura już pisała na blogu o książce "Pinezka":
Więcej o książce dowiecie się na stronie wydawnictwa Czarne (zwróćcie uwagę na opinie Martina Pollacka,  Jana Miodka i Agnieszki Holland):
Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

sobota, 6 grudnia 2025

Artyście artyści: rektorowi seniorowi prof. Adamowi Jezierskiemu z miłością

Na Facebooku Uniwersytetu Wrocławskiego ukazał się przepiękny komunikat: 

"W imieniu Rektora, prof. dr hab. Roberta Olkiewicza, mamy zaszczyt zaprosić Was na wyjątkowy koncert dedykowany Rektorowi Seniorowi Uniwersytetu Wrocławskiego, prof. Adamowi Jezierskiemu 

Wydarzenie poprowadzi dr Julianna Redlich z Instytut Filologii Germańskiej UWr. Laudację na cześć prof. Jezierskiego wygłosi dziekan Wydziału Chemii, dr hab. Marcin Sobczyk, prof. UWr .

W części artystycznej wystąpią m. in.:
👉 Lea Wiegand – Ave Maria (po hiszpańsku)
👉 Mikołaj Klyta – Trzeci romans demona A. Rubinsteina
👉 Martyna Dubińska, Stas Marinczenko, Maria Molenda, Andrzej Walus – słowacki przebój Štefan
👉 Małgorzata Pelak – Ten taniec
👉 Julianna Redlich – Farlandia
👉 Igor Jelinek – Walc Boston
👉 Four Spajs Girls – energetyczna niespodzianka
👉 Kamila Ogrodnik – Bądź moim natchnieniem
👉 Luba Moc – Я піду в далекі гори
👉 Zofia Popławska – Słucham Cię w radiu co tydzień

W drugiej części koncertu wystąpią prof. Jan Miodek, Andrzej Walus oraz Rektor Senior prof. Adam Jezierski.

Czas między utworami zapełnią anegdoty z życia i pracy prof. Jezierskiego, którymi podzielą się dr hab. Marcin Sobczyk, prof. UWr, dr hab. Jacek Przygodzki, prof. UWr oraz prof. Jan Miodek.

Serdecznie zapraszamy do wspólnego świętowania dorobku, osobowości i niezwykłej drogi akademickiej Rektora Seniora. 

Będzie to wieczór pełen pięknej muzyki, wzruszeń i wspomnień".

To wydarzenie się odbędzie 9 grudnia 2025 o godz. 15:30 w Auli Leopoldina w Gmachu Głównym Uniwersytetu Wrocławskiego. Wstęp wolny. 


Uwaga. Tylko wtajemniczeni wiedzą, co Wirtualną Kulturę łączy z Adamem Jezierskim. Ona na blogu już o nim jako Rektorze Uniwersytetu Wrocławskiego pisała przy różnych okazjach, np. Studium Generale i Festiwal Nauki. 


Czytaj więcej »

czwartek, 4 grudnia 2025

Dobre książki

Zgodnie z tradycją od 5 do 7 grudnia 2025 w Hali Stulecia i Centrum Kongresowym będą królowały książki i ich autorzy. Zwolenników Targów Dobrych Książek kusi Muzeum Czterech Kopuł. Za 5 PLN można zwiedzić w dniach Targów aż trzy wystawy. To specjalna promocja! 

  • „Ogólnopolski Przegląd Sztuki Książki. II Wrocławskie Triennale”, gdzie obok tradycyjnych kodeksów, harmonijek i zwojów, zobaczycie książkę-budowlę, „rękopis” wyszyty nićmi, a nawet przestrzenny ogród zen; 
  • „Waldemar Cwenarski. Czułość. Powroty i poszukiwania”, ekspozycję poświęconą legendarnemu malarzowi i rysownikowi
  •  ekspozycję stałą „Kolekcja sztuki polskiej II poł. XX i XXI wieku”.

A co będzie się działo na Targach?
  • kliknijcie: Program Targów Dobrych Książek.
  • 5 grudnia (piątek)  godz. 12.00-19.00
  • 6 grudnia (sobota)  godz. 10.00-20.00
  • 7 grudnia (niedziela)  godz. 10.00-18.00
Bilety: ulgowe 7,49 PLN, normalne 12,49 PLN.

Kilka propozycji na Targach

5 grudnia, piątek, godz. 17:00 - 18:00, na Stoisku 14 prof. Elżbieta Wojaczyńska podpisuje książkę Drugie życie. Oblicza recyklingu, o której mówiła dzisiaj na wykładzie na Politechnice Trzeciego Wieku: 
  • tytuł wykładu: „Chemia  na talerzu”.

Wcześniej 5 grudnia, piątek, godz. 16:00 - 16:50 w Sali Czerwonej Hali Stulecia będzie spotkanie z Henrykiem Koczanem, autorem książki "Lustra pana B". Spotkanie prowadzi Violetta Nowakowska, Oboje, Violetta i Henryk, gościli już na blogu:

5 grudnia, piątek, godz. 17:00 - 17:50, Sala Niebieska Wrocławskie Centrum Kongresowe „Dary losu”. Spotkanie z Krystyną i Danielem Olbrychskich. Po spotkaniu będą podpisywać książkę, godz. 18:00 - 19:00

6 grudnia, sobota, godz. 12:00 - 12:50, Sala Fioletowa Wrocławskie Centrum Kongresowe. Spotkanie wokół książki „Partnerstwo. Mark Brzezinski i Olga Leonowicz w rozmowie z Anną Pamułą”. O 13:00 - 14:00, Stoisko 4, Olga Leonowicz i Mark Brzezinski podpiszą książkę „Partnerstwo”


6 grudnia, sobota, godz. 13:00 - 14:00, Stoisko 37, Karolina Dzimira-Zarzycka podpisuje książki

6 grudnia, sobota, godz. 14:00 - 14:50, Sala Fioletowa Wrocławskie Centrum Kongresowe +.Spotkanie z Tomaszem Sianeckim o książce „Szklane ukłony. Moje 20 lat w Szkle kontaktowym”. Godz. 15:00 - 16:00, Stoisko 4 Tomasz Sianecki podpisze książkę „Szklane ukłony”.

I na co zdecydowaliście się?

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

środa, 3 grudnia 2025

Rok 1997: "Bo zupa była za słona", a teraz?


Wirtualna Kultura zapowiedziała w zeszłym tygodniu, że podzieli się wrażeniami z filmu "Dom dobry" Wojciecha Smarzowskiego, 

No i się narobiło, bo za dużo przejrzała materiałów o filmie i teraz nie wie, co napisać.


Dla kogo jest ten film? Chyba nie dla seniorek. Wirtualna Kultura zastanawiała się, czy wyjść w połowie. Nie każdy wytrzyma oglądanie przez ponad dwie godziny dosłownie pokazywanych różnych form przemocy męża w stosunku do żony, przeplatanych zapewnieniami o miłości. Chyba niczego nie pominięto - ale czy aż tyle tej przemocy musiało być, by osiągnąć zamierzony efekt? To wygląda na  pewnego rodzaju poradnik dla oprawców - przecież nie o to chodziło. 

Może reżyser chciał obudzić czyjeś sumienia - mężów, policjantów, sędziów? A może chciał obudzić kobiety ofiary przemocy, by uciekły od oprawców. Tylko jak mają to zrobić, gdy instytucje i prawo zawodzą. W jednej z recenzji Wirtualna Kultura przeczytała, że w filmie jest iskierka nadziei. Czyżby chodziło o pierwszy wariant zakończenia filmu, bo w ostatecznym zakończeniu jest zło.  

Najciekawsza z tego wszystkiego jest inicjatywa Fundacji Feminoteka, efekt filmu: 

Na internetowych stronach Fundacji Wirtualna Kultura znalazła to:

„Dom dobry” wywołał debatę, której w Polsce brakowało od dekad. Jako partnerki merytoryczne filmu wiemy, że to idealny moment, by zrobić krok dalej: pokazać skalę problemu i zażądać zmian, które naprawdę ochronią kobiety. (...)

Film Wojciecha Smarzowskiego po raz pierwszy od 1997 roku — od głośnej kampanii „Bo zupa była za słona” — sprawił, że o przemocy wobec kobiet znów mówi cała Polska. Jako partnerki merytoryczne filmu widzimy wyraźnie, jak bardzo potrzebne są ogólnopolskie kampanie na ten temat i jak ogromną lukę pozostawiły niemal trzy dekady milczenia. (...)

Podpisz petycję o obowiązkowe szkolenia z przeciwdziałania przemocy wobec kobiet dla sędziów, biegłych, prokuratorów i policji".

Petycja to bardzo trafna inicjatywa. Wirtualną Kulturę zaskoczyła w "Domu dobrym" właściwie tylko jedna rzecz: film z nagraniem przemocy nie jest dowodem zbrodni, bo ofiara mogła sprowokować oprawcę swym zachowaniem. Dlaczego bez filmu "Dom dobry" ta inicjatywa nie mogła się zrodzić?

Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

wtorek, 2 grudnia 2025

Basia Zalewska działa

 


Wirtualna Kultura poznała Basię Zalewską z Kozanowa w 2023 roku na zajęciach Atelier Kultury w Przestrzeni Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław. Wtedy urzekły ją wspaniałe poczucie humoru i zdolności pisarskie Basi.
 
Drugi raz ich drogi skrzyżowały się w Ratuszu w styczniu 2024: 
a teraz spotykają się na czwartkowych wykładach w Politechnice Trzeciego Wieku:
Basia jednak nie zapomniała o Przestrzeni Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław. Już 11 grudnia będzie można obejrzeć tam farsę "Zakupoholicy - okazje i promocje", której autorką i reżyserką jest Basia. Jest to zmodyfikowane wznowienie spektaklu z kwietnia 2024, którego Wirtualna Kultura nie mogła obejrzeć z powodu spotkania z Sylwią Chutnik:
Teraz okazji nie przegapi:

11 grudnia 2025, godz. 17, Przestrzeń Trzeciego Wieku - SKW.

Darmowe wejściówki będzie można odebrać w Punkcie Informacyjnym PTW-SKW (kliknijcie na afisz) od 8 grudnia 2025 od godz. 10.

Dodatek. Dzięki Andrzejowi Wirtualna Kultura wpadła na bardzo ciekawą rozmowę Beaty Turskiej z Barbarą Zalewską w biuletynie Wrocławia. Koniecznie kliknijcie:
Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

poniedziałek, 1 grudnia 2025

Kolędowanie dla pokoju

Wirtualna Kultura dowiedziała się od Andrzeja, że Prezydent Wrocławia, Jacek Sutryk, i Centrum Historii Zajezdnia zapraszają na darmowy koncert w Hali Stulecia 11 grudnia, godz. 18: 

Bezpłatne wejściówki dostępne w kasie Hali Stulecia 

w dniach 1–2 grudnia 2025, w godz. 14:00–17:00. 

Jedna osoba może odebrać maksymalnie 5 wejściówek.

Publiczność usłyszy 

  • Reprezentacyjną Orkiestrę Wojsk Lądowych pod batutą ppłk. Krzysztofa Żeleśkiewicza 
  • Chór Wojsk Lądowych prowadzony przez Macieja Wojciechowskiego. 
Towarzyszyć im będą artyści związani z wrocławskim środowiskiem muzycznym: 

  • Magdalena Zawartko, Artur Caturian, Izabela Kwaśniewska-Pakuła, Zbyszko Tuchołka, 
  • Rafaela Maruska, Maja Korbiel, Kaja Karczmarczyk i Wiktoria Łukowicz.
Na scenie pojawi się też Młodzieżowa Akademia Musicalowa. Koncert poprowadzi: Paweł Gołębski.

Wartości i przesłanie:

Wrocławskie Kolędowanie – Koncert dla Pokoju” to nie tylko muzyczne wydarzenie, ale także apel o jedność i zrozumienie. Wspólne śpiewanie wzmacnia więzi społeczne, przypomina o ponadczasowych wartościach miłości i nadziei, a przede wszystkim buduje poczucie wspólnoty wśród mieszkańców miasta".

Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

Galowy Koncert z okazji przyznania nagrody im Sacharowa



Biuro we Wrocławiu Parlamentu Europejskiego zaprasza na koncert galowy z okazji wręczenia nagrody im. Sacharowa za wolność myśli.

termin: 10 grudnia 2025 r., godz.: 19:00 (środa)

miejsce: Centrum Sztuk Preformatywnych Piekarnia, ul. Księcia Witolda 62, Wrocław

wystąpią: czołowi artyści z Teatru Muzycznego Capitol (kliknijcie na afisz)

Liczba miejsc jest ograniczona - bezpłatne wejściówki można odbierać w Punkcie Informacyjnym Unii Europejskiej we Wrocławiu (ul. Widok 10) 

od czwartku, 4 grudnia, do środy, 10 grudnia w godzinach 9:00 - 18:00.

W mailu, który Wirtualna Kultura dostała z Biura Parlamentu Europejskiego, napisano: 

Nagroda im. Sacharowa – przyznana po raz pierwszy w 1988 r. - to najwyższe wyróżnienie za działania na rzecz praw człowieka przyznawane przez Unię Europejską. W tym roku posłowie do Parlamentu Europejskiego przyznali nagrodę uwięzionym dziennikarzom walczącym o waszą i naszą wolność:
  • Andrzejowi Poczobutowi z Białorusi
  • oraz Mzii Amaglobeli z Gruzji.
Andrzej Poczobut to dziennikarz i działacz polskiej mniejszości narodowej na Białorusi, znany z krytyki reżimu Aleksandra Łukaszenki. Od lat represjonowany, w 2021 roku został skazany na 8 lat kolonii karnej, gdzie był okresowo przetrzymywany w izolacji i bez odpowiedniej opieki medycznej. Stał się symbolem walki o wolność i demokrację. Parlament Europejski domaga się jego natychmiastowego uwolnienia.

Mzia Amaglobeli to gruzińska dziennikarka i szefowa portali informacyjnych. W 2025 roku została aresztowana za udział w antyrządowej demonstracji, a następnie skazana na 2 lata więzienia z powodów politycznych. Jest pierwszą dziennikarką–więźniem politycznym w niepodległej Gruzji oraz jedną z twarzy prodemokratycznych protestów przeciwko rządzącej partii Gruzińskie Marzenie po wyborach w 2024 roku.
 
Dodatkowe informacje
Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

Pisarki na V Dolnośląskim Kongresie Kobiet

Na V Dolnośląskim Kongresie Kobiet w "Parku Kobiet" w sali EXPO Centrum Kongresowego była okazja spotkania się z twórczyniami. Wirtualna Kultura wybrała półgodzinne spotkania z pisarkami. 

Spotkanie pierwsze z Natalią Waloch, autorką książki „Bo NIE. Zacznij odmawiać i żyć po swojemu”, współtwórczynią podcastu "Herstorie Wysokich Obcasów" (kliknijcie na pierwsze zdjęcie):

Spotkanie drugie z Violettą Nowakowską, znaną czytelnikom bloga autorką książek, m.in.  (Nie) jestem gejem i  Węgrów. Historia obecności. W latach 90. prowadziła radiowe „Wrocławskie Rozmowy Kulturalne” (kliknijcie na zdjęcie drugie).
Spotkanie trzecie z Karoliną Dzimira-Zarzycką, autorką książki "Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki",  Wrocławianką Roku 2022 w kategorii „Działalność artystyczna – Twórczynie” (kliknijcie na zdjęcie trzecie),



☝☝☝Spotkanie z Natalią Waloch o książce "Bo NIE" 

prowadziła Aleksandra Pawlicka, dziennikarka znana m.in. z TVP. W opisie książki napisano tak:

"Wychowano nas, kobiety, do zgadzania się na to, co podsuwa nam życie. Do bycia miłymi, grzecznymi, pomocnymi, idącymi na kompromisy, wyrozumiałymi… Mamy się nie kłócić, nie złościć, nie sprzeciwiać, nie histeryzować i przypadkiem nie wyskakiwać przed szereg. Z pokolenia na pokolenie funkcjonujemy w świecie skonstruowanym przez mężczyzn, któremu nasze milczenie i potakiwanie bardzo służy. Ale wcale nie musi tak być. Przecież możemy zacząć mówić „Nie”.

Rozmowa była bardzo ciekawa. Pierwsze pytanie brzmiało: Kiedy pierwszy raz powiedziałaś: NIE. Okazało się, że w domu Natalia Waloch nie miała ograniczeń i nie musiała mówić NIE. 
Jej zdaniem, 
  • wstyd blokuje mówienie "NIE", a wstyd jest najgorszym uczuciem - potem jest lęk. Zawstydza się dziewczynki, chłopców nie - dziewczynki mają gorzej. 
  • Umiejętność mówienia NIE, odmawiania, warto ćwiczyć najpierw na znajomych, przyjaciołach. Trudno jest powiedzieć NIE w rodzinie. 
Te opinie Natalii Waloch, jak i uwagi o syndromie oszustki, 
dały dużo do myślenia Wirtualnej Kulturze. Ona nie pamięta, czy miała problemy z mówieniem: NIE. Już na emeryturze na warsztatach z asertywności okazało się, że WK jest asertywna:

Posłuchajcie, co Natalia Waloch  mówi o książce:

☝☝☝Pozostałe dwa spotkania prowadziła Olga Szelc, autorka książki o kobietach z Teatru Kalambur

Z Violettą Nowakowską rozmawiała przede wszystkim o książce o smokach 
Fragment opisu książki:

"Zbiór opowiadań o siedmiu smokach głównych, zgrabnie skomponowanych w jedną całość, a do tego pięknie zilustrowanych, to prawdziwa gratka dla miłośników literatury (nie tylko) dla dzieci. Wspólny projekt mamy autorki Violetty Nowakowskiej, oraz córki ilustratorki Michaliny Koch to dowód na to, że czasem dobrze się wychodzi z rodziną nie tylko na zdjęciu. :)"

Smoki mają ludzkie wady. Gniewnik się złości. Pustacja się stroi. Pisklak, główny bohater, jest zagubiony i potrzebuje pomocy. Violetta Nowakowska zdecydowała się na Pisklaka i smoki, a nie na Igorka, bo była obawa, że przypadkowego, rzeczywistego Igorka mogłyby spotkać "w realu" szykany, hejt. W jakim świecie żyjemy???

Wirtualnej Kulturze nie udało się znaleźć nagrania o Pisklaku. Obejrzyjcie za to rozmowę na temat innej książki:


☝☝☝Rozmowa Olgi Szelc z Karoliną Dzimira-Zarzycką była o książce: "Własna pracowania. Gdzie tworzyły artystki przełomu wieków":
Fragment opisu książki:

"Czego potrzeba artystce – poza talentem oczywiście? Virginia Woolf w słynnym eseju Własny pokój odpowiadała bez wahania: przestrzeni do pracy, stabilności finansowej i wolności dysponowania swoim czasem. O ile jednak pisarce zwykle wystarczały biurko, papier i atrament, o tyle malarka czy rzeźbiarka potrzebowała miejsca, światła, narzędzi. Własnej pracowni. 

(...)

Karolina Dzimira-Zarzycka opowiada o pracowniach trzynastu polskich artystek – między innymi Anny Bilińskiej, Olgi Boznańskiej czy Marii Dulębianki – a obok ich historii szkicuje szerszy portret epoki i opowiada o różnych aspektach pracy twórczej ".

Posłuchajcie rozmowy z Karoliną:

To dziwne, że Wirtualna Kultura nigdy nie zastanawiała się, czym różni się praca pisarki od pracy malarki - czego one do pracy potrzebują. Przecież do wybrania się na matematykę na Uniwersytecie, a nie na inżynierską Politechnikę, namówił ją nauczyciel, mówiąc, że na matematyce wystarczy kartka papieru i ołówek. W roku 1961 on nie przewidział komputerów.

Przypomnienie. Pierwszy wpis o V Dolnośląskim Kongresie Kobiet:
Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

niedziela, 30 listopada 2025

Dolnoślązaczki na V Kongresie Kobiet


 Wirtualna Kultura obudziła się zmartwiona, bo za oknem szaro-buro, a 

  • od wczoraj, po interwencji pogotowia medycznego i gazowego, w jej bloku nie ma gazu,
  • wpis: (kliknijcie):  Czy już korzystacie? nie cieszy się zainteresowaniem. Czyżby tytuł zniechęcał do klikania? Przecież we wpisie są zdjęcia z bardzo ciekawej wystawy i różne propozycje.
  • nie wszystkie zdjęcia, które zrobiła 29 listopada 2025 kobietom na V Dolnośląskim Kongresie Kobiet, są udane. Wirtualna Kultura była zaskoczona, ilu mężczyzn było w Centrum Kongresowym przy Hali Stulecia.
WK na Kongresie spotkała osoby jej znane i poznała nowe. Teraz ma co na blogu (na raty?) pisać.

Do nieznanych kobiet należy malarka, Lucyna Cwiach, a do znanych Jola Stefanowska, członkini Stowarzyszenia Dolnośląska Izba Mediatorów, wpisanych na listę Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu. Kliknijcie na pierwsze i drugie zdjęcie. Zdjęcie z Wirtualną Kulturą jest na Facebooku Stowarzyszenia:

Jola jest fanką Senior Art Walks z Ewą Plutą. 




Lucyna Cwiach współpracuje z Fundacją na Rzecz Równości. To Lucyna narysowała plakaty (?) przedstawiające ważne Dolnoślązaczki (kliknijcie). Wystawa tych prac została pokazana na Kongresie:

Fundacja działa prężnie. Dorota Seweryn-Stawarz, członkini Zarządu Fundacji, została uhonorowana tytułem Wrocławianki Roku 2025 w kategorii „działalność równościowa”. 



Organizacji działających na rzecz równości było na Kongresie więcej. Wirtualna Kultura odwiedziła stoisko Politechniki Wrocławskiej: Równa PWr. Zajrzyjcie na stronę Politechniki, która promuje równość i różnorodność, zgodnie z deklaracją ONZ:
WK spotkała też Monikę Wróbel-Bogdziewicz, kierowniczkę Biura Politechniki Trzeciego Wieku:

Ciąg dalszy relacji z V Dolnośląskiego Kongres Kobiet nastąpi. Na razie przeczytajcie to:
Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

czwartek, 27 listopada 2025

Czy już korzystacie?


Info: Wirtualna Kultura już była na filmie "Dom dobry". relacja wkrótce.

Drodzy czytelnicy, czy już korzystacie z pożytecznych linków: 

Dajcie znać, co wybraliście. Może to:

☝1. Film "Dom dobry" w DCF, kliknijcie: Dom dobry lub w Nowych Horyzontach.


☝2. Premierę spektaklu Matkopolis 6 i 7 grudnia, godz.15, przygotowanego przez Kobietostan, ul. Cybulskiego 35A, bilety po 30 PLN,

☝3. Spotkanie autorskie z Wojciechem Jagielskim 4 grudnia, godz. 18,  w Dolnośląskiej Bibliotece Publicznej, Rynek 58

☝4. Wystawę w Muzeum Miejskim (Pałac Królewski) 


☝5. Wystawę "Ciało. Rozkosz i ból", Krupa Art Foundation w Rynku:
Uwaga. W środy bilety dla seniorów są tańsze.

☝6. Świąteczny koncert swingowy Big Bandu Akademii Muzycznej 6 grudnia, godz. 16, Przestrzeń Trzeciego Wieku - SKW, bilety po 5 PLN od 1 grudnia, godz. 10, Punkt Informacyjny PTW-SKW, pl. Solidarności 1/3/5, pokój 318.



Uzasadnienie powyższych sugestii

ad ☝1. Ten film polecił Wirtualnej Kulturze kuzyn z Warszawy.

ad ☝2. Wirtualna Kultura jest fanką Kobietostanu i Agnieszki Bresler. Była na wielu spektaklach i na urodzinach, kliknijcie: Relacja z Piątych Urodzin Kobietostanu.

ad ☝3. Wojciech Jagielski urzekł Wirtualną Kulturę na Festiwalu w Ludwikowicach Kłodzkich, kliknijcie: Dokumentaliści na spotkaniach literackich w Ludwikowicach Kłodzkich.

ad ☝4. Wirtualna Kultura obejrzała wystawę razem z tłumem seniorek i seniorek w ramach Senior Art Walk z Ewą Plutą, kliknijcie: Ewa Pluta zaprasza na Senior Art Walk. Wpis zdobią zdjęcia z tej wystawy. 

ad ☝5. Wystawa "Ciało. Rozkosz i ból" jest jedną z 10 nowych wystaw w Polsce polecanych przez Magdalenę Dubrawską (z Gazety Wyborczej) do obejrzenia jeszcze w tym roku.
 
ad ☝6. Wirtualna Kultura była na podobnym koncercie rok temu, kliknijcie: Swingowa sobota w bożonarodzeniowym klimacie w Przestrzeni Trzeciego Wieku. Wysoki poziom gwarantowany.


Sprawdźcie, czy portal Wrocławia też to wszystko poleca:
Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

środa, 26 listopada 2025

Wrocławianki Roku 2020, 2021, 2022, 2023, 2024 i 2025

We wtorek, 25 listopada 2025, w Teatrze Muzycznym Capitol odbyła się Gala Wrocławianka Roku 2025. Kapituła w składzie: Wrocławska Rada Kobiet, powołana przez Prezydenta Wrocławia, plus zeszłoroczne laureatki wyróżniła osiem Wrocławianek w różnych kategoriach, które są podane m.in. w tym starym komunikacie:

Kategorie:
  1. działalność równościowa,
  2. działalność społeczna,
  3. działalność edukacyjna,
  4. działalność proekologiczna,
  5. działalność naukowo-badawcza,
  6. działalność small business (mała przedsiębiorczość),
  7. działalność artystyczna – twórczynie,
  8. kategoria specjalna: Teraz młodość – siła młodości.
Liczba kandydatek w poszczególnych kategoriach wynosiła od jeden do dwadzieścia jeden (kliknijcie na zdjęcie, które WK dostała od Oli). 

Zwyciężczynią w kategorii: działalność społeczna została Leokadia Wieczorek, rocznik 1936, członkini Klubu Ludzi ze znakiem „P”, prezes Stowarzyszenia Polaków Pokrzywdzonych przez III Rzeszę. Jako zaledwie czterolatka została wywieziona z rodziną na roboty przymusowe, z rodzinnej wioski pod Wieluniem, w głąb III Rzeszy. Do Wrocławia przyjechała w 1948 roku i mieszka tu do dziś. To ubiegłoroczna laureatka Nagrody Wrocławia Rady Miejskiej. 
  • relacja z roku 2016, sfinansowana z funduszy Muzeum Historii Polski w ramach programu Patriotyzm Jutra, kliknijcie: Relacja Leokadii Wieczorek,

Rok 1948 był ważny też w życiu Wirtualnej Kultury. Ona wtedy z rodzicami i bratem przeniosła się z Pomorza na Dolny Śląsk. Jako półtoraroczne dziecko przeżyła Powstanie Warszawskie, podpalenie domu i wysiedlenie z Warszawy.  

Wirtualna Kultura rozpoznała na widowni w Capitolu 10 czytelniczek jej bloga. Ona o darmowych wejściówkach na Galę, które błyskawicznie zniknęły, nie pisała na blogu z powodu swojej nominacji w kategorii działalność społeczna - o wejściówkach poinformowała tylko niektóre grupy. Jako nominowana mogła wziąć udział w Gali z dwiema osobami - wybrała Olę i Sylwię. Z Olą zrobiły sobie selfie: 


O tegorocznych wyróżnionych Wrocławiankach Roku 2025 można już przeczytać na niezależnym portalu aglomeracji wrocławskiej i portalu Wrocławia:
Nominowanych było 56 Wrocławianek (rok temu 52). Wirtualna Kultura osobiście zna dwie z nich:

Na koniec Gali był koncert Urszuli Dudziak, pół roku młodszej od Wirtualnej Kultury. Pokolenie 80+ górą! Wszyscy świetnie się bawili.

Może Was zainteresuje, jakie kobiety i w jakich kategoriach zostały Wrocławiankami Roku poprzednio:
Silną reprezentację Wrocławianek ma Politechnika Wrocławska:


Dodatek 1. Sztuczna inteligencja bardzo się stara. Wirtualna Kultura zapytała wyszukiwarkę o Wrocławianki Roku 2019 - w roku 2019 plebiscytu jeszcze nie organizowano. W odpowiedzi AI podała laureatki z roku 2025, a jako koncert Mery Spolsky z roku 2024. Słuszne są ostrzeżenia, żeby weryfikować informacje AI. 

Dodatek 2. W związku z jednym z komentarzy przypominam wpis z kwietnia 2020 z linkiem do kanału na YouTube Urszuli Dudziak:

oraz rozmowę Joanny Racewicz z Urszulą Dudziak

 Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

wtorek, 25 listopada 2025

Wieczór Tumski z okazji jubileuszu XXX-lecia Dzielnicy Wzajemnego Szacunku 4 Wyznań

Wirtualna Kultura dostała od Michała Rybarczyka z Fundacji Pro Arte mail o listopadowym Wieczorze Tumskim:

Szanowni Państwo!

Zapraszamy na listopadowy Wieczór Tumski, w ramach którego uhonorujemy jubileusz XXX-lecia Dzielnicy Wzajemnego Szacunku 4 Wyznań, jedynego tak niezwykłego miejsca w tej części świata.

W dyskusji moderowanej przez prof. dr hab. Wojciecha Szczerbę (Rektora Ewangelikalnej Wyższej Szkoły Teologicznej we Wrocławiu) wezmą udział najważniejsi przedstawiciele Dzielnicy, towarzyszący jej niemal od samego zarania:

  • Jerzy Kichler (Gmina Wyznaniowa Żydowska we Wrocławiu)
  • ks. Aleksander Konachowicz (Kościół Prawosławny)
  • ks. Jerzy Żytowiecki (Kościół Katolicki)
  • Janusz Witt (Kościół Ewangelicko-Augsburski).



W drugiej części Wieczoru będziemy mieli przyjemność wysłuchania 

  • Wrocławskiej Scholi Dominikańskiej (w roli kantora Jakub Szkodziński) 
  • Chóru Katedry Prawosławnej we Wrocławiu (pod dyrekcją Dawida Dubeca). 
W programie śpiewy chóralne Kościoła Katolickiego i Kościoła Prawosławnego.

Wieczór Tumski odbędzie się tradycyjnie w ostatnią niedzielę miesiąca

30 listopada 2025  o godzinie 18:00 

w Auli Papieskiego Wydziału Teologicznego (pl. Katedralny 1). Wstęp wolny.


Dodatek

Koncert Hawdalowy, Synagoga pod Białym Bocianem, 29 listopada (sobota),  godz. 18:47, biletowany (50zł - normalny, 40zł - ulgowy):

Bilety dostępne:
  • w restauracji SARAH (ul. Pawła Włodkowica 5) od 15 listopada 2025 r. w sprzedaży!
  • na dwie godziny przed koncertem na Dziedzińcu Synagogi Pod Białym Bocianem.
Wystąpi zespół KALISZ KLEZMER BAND.

Krystyna - Wirtualna Kultura 
Czytaj więcej »

poniedziałek, 24 listopada 2025

Pożyteczne linki


Na blogu Wirtualna Kultura 60+ jest zakładka "Ciekawe linki". Poniżej jest ich część uzupełniona o dodatkowe (WK skopiowała to też do zakładki). To tam zaglądała Wirtualna Kultura przez ponad 10 lat w poszukiwaniu ciekawych propozycji. Może teraz sami będziecie zaglądać?
 
Wrocławskie Centrum Seniora 
http://www.seniorzy.wroclaw.pl/

Wrocławskie Centrum Seniora na Facebooku
https://www.facebook.com/centrum.seniora/

Przestrzeń Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław

Strefa Kultury Wrocław

Uniwersytety Trzeciego Wieku we Wrocławiu

Politechnika Trzeciego Wieku we Wrocławiu


...........................................................

Portal Wrocławia
https://www.wroclaw.pl/

Portal Wrocławia - Wrocław na weekend
https://www.wroclaw.pl/go/zestawienia

Portal Wrocławia - wydarzenia

Portal Wrocławia - bezpłatne wydarzenia (koncerty, spacery, ...)

Portal Wrocławia  - kultura

Portal Wrocławia - wykłady

portal Wrocławia - miejskie instytucje kultury

Portal Wrocławia - seniorzy

Visit Wrocław

..................................................................................
Kino Nowe Horyzonty

DCF - Dolnośląskie Centrum Filmowe

Teatr Układ Formalny

Kobietostan

Teatr Ekstrawersja - Facebook

Fundacja Herstory

Fundacja Bente Kahan - Synagoga pod Białym Bocianem

Klubokawiarnia Mleczarnia  - Facebook

OPT Zamek w Leśnicy

Wrocławski Dom Literatury

Klub Muzyki i Literatury

Wrocławski Instytut Kultury, Klub pod kolumnami

Wrocławski Instytut Kultury

........................................................................

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Muzeum Miejskie Wrocławia

Kruppa Art Foundation

Ossolineum

Muzeum Pana Tadeusza

Muzeum Architektury

Muzeum Teatru

BWA Wrocław

Fundacja Art Transparent

........................................................................

Instytut J. Grotowskiego

Teatr Polski w Podziemiu

Narodowe Forum Muzyki

Opera Wrocławska

Teatr Muzyczny Capitol

Akademia Muzyczna we Wrocławiu, wydarzenia - koncerty
Biblioteka Miejska we Wrocławiu

Mediateka - Facebook

Uniwersytet Wrocławski, Studium Generale - odczyty

Strefa Kultury, Wrocław (Impart, Firley)

Hydropolis

............................................................

Scal Wrocław - Sieć Centrów Aktywności Lokalnej - Facebook

Wrocławski portal społeczny informacyjny
Portal Partycypacji "Wrocław rozmawia"
https://www.wroclaw.pl/rozmawia/

Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego


....................................................................................

Rozmowy (nie)wygodne Mariusz Szczygieł TVP VOD

Serwis (ir)2

Ninateka

Telewizja Polska TVP, VOD

Opera Narodowa (Teatr Wielki) VOD

Polska Opera Królewska - kanał na YouTube

.......................................................................................

Wspomnienie
Krystyna - Wirtualna Kultura
Czytaj więcej »

niedziela, 23 listopada 2025

Wirtualna Kultura wśród uczestników Festiwalu reAkcje

Wirtualna Kultura z Anią i Bogusią spędziły dwa dni na pięciodniowym Festiwalu reAkcje, wymyślonym i przygotowanym przez Teatr Układ Formalny w Centrum Aktywności Lokalnej Przedmieście:

Obejrzały:
  • "Duży Książe i Czarny Pies", spektakl dla widzów 16+ o depresji ludzi młodych. 
Na scenie dwie aktorki; Katarzyna Kaźmierczak i Joanna Gonschorek wcielają się w role nauczycielki, matki i fryzjerki. Do tego wyświetlano na ekranie migawki wideo stworzone we współpracy z młodzieżą z kółka teatralnego w Legnicy. "Książe", czyli zaginiony uczeń, prawdopodobnie z depresją, nie pojawia się w spektaklu.
  • "Wściekły pies", monodram dla dorosłych na motywach wstrząsającego reportażu Wojciecha Tochmana. 
Spektakl to homilia księdza - geja skierowana do widzów (wiernych), którą - jak się okazuje na końcu - wygłosiłby, gdyby mógł.


Pierwszy spektakl otrzymał główną nagrodę Festiwalu, a Sebastian Słomiński, grający księdza w drugim spektaklu, nagrodę dla najlepszego aktora. 

Katarzyna Kaźmierczak i Joanna Gonschorek to prezeska i wiceprezeska Stowarzyszenia Inicjatyw Twórczych:  
Spektakl "Duży Książe i Czarny Pies" to jeden z projektów Stowarzyszenia. Wirtualna Kultura zdziwiła się bardzo, gdy dowiedziała się, że Katarzyna Kaźmierczak jest i aktorką, i psychoterapeutką, a Joanna Gonschorek, aktorka teatru w Legnicy, to wieloletnia instruktorka teatralna i twórczymi wielu akcji społecznych:  
Nic więc dziwnego, że Katarzyna i Joanna grają spektakl w szkołach i oddziałach psychiatrycznych dla dzieci (30 spektakli). Traktują to jako misję. Żałowały, że nie grają specjalnie dla rodziców. Chcą pomóc uczniom w szkołach pełnych przemocy rówieśniczej. Jest to bardzo poważny problem, z którym chyba nikt sobie nie radzi. W roku 2022 Wirtualna Kultura przytoczyła w artykule:
następujące dane:

"W raporcie UNESCO z 2018 r. podano, że połowa wszystkich uczniów na świecie w wieku 13-15 lat – czyli blisko 150 mln młodych ludzi – deklaruje, iż doświadczyła przemocy ze strony swoich rówieśników na terenie placówki edukacyjnej lub w jej okolicy". 

Treść obu spektakli nie zaskoczyła Wirtualnej Kultury. Pierwszy spektakl skojarzył się jej z filmem "Siedem uczuć" (rok 2018), który utkwił głęboko w jej pamięci:
oraz ze "Sztamą" - projektem zrealizowanym przez Fundację Herstory:
a drugi ze spektaklem "Bogiem a prawdą", który widziała w Instytucie im. J. Grotowskiego w zeszłym roku w ramach Teatru na faktach  (historia organisty-geja):

.

Zaskakujące były panele dyskusyjne po spektaklach, transmitowane na żywo na Facebooku (można je odtworzyć):
Prowadzili je aktorzy Teatru Układ Formalny: Przemysław Furdak i Rafał Pietrzak. Wypadli świetnie. Kliknijcie na pierwsze zdjęcie z panelu dyskusyjnego po spektaklu "Duży Książe i Czarny Pies".

Jak dotąd Wirtualna Kultura nie natrafiła na przekonywujące wyjaśnienia, dlaczego szkoła się zmieniła na gorsze, panuje w niej przemoc rówieśnicza. Jaki jest tego powód? Ona, osoba "starej daty", przyczyny widzi m.in. w emancypacji matek. Kobiety mają prawo (i chcą) korzystać z życia jak mężczyźni, ale ...W pierwszym spektaklu ojca nie ma.

Jedna z aktorek mówiła na panelu dyskusyjnym, że tłumaczy uczniom, że szkołę trzeba "przetrzymać". Wirtualna Kultura słuchała tego ze zdumieniem. Na warsztatach aktorki zaobserwowały, że dzieciom łatwiej mówić, czego nie chcą niż czego chcą. Dzieci nie potrafią się wcielić w rolę rodzica. Główne zło tkwi chyba w braku umiejętności nawiązywania relacji. Dziecko chciałoby, żeby ktoś je zapytał. Czy pamiętacie, że Wirtualna Kultura narzekała, że nikt seniorów nie pyta o zdanie:
Ciekawe pytania zadawał twórczyniom (reżyserką jest też kobieta) jeden z członków komisji konkursowej (jest on na pierwszym zdjęciu). Oto jedno z nich:
  • Dlaczego w spektaklu nie ma dziecka?
Odpowiedź: Dziecko zniknęło jak w kryminale. Widz zastanawia się, czy ono żyje,  może się z nim identyfikować itp.  

Jeśli chodzi o drugi spektakl, to Sebastian Słomiński miał proroczy sen, że coś takiego zagra. To było zaskakujące, bo on na ogół snów nie pamięta. Jest przekonany, że tak miało być. Minęło trochę lat zanim doszło do realizacji spektaklu. Aktor dał swój głos osobom wykluczonym. Zadbał, żeby w spektaklu nie było moralizatorstwa. Sebastian Słomiński to bardzo ciekawa postać i ten spektakl jest dla niego bardzo ważny. Reakcje na spektakl są podobno bardzo żywe. Na zdjęciu obok Wirtualna Kultura jest z Sebastianem Słomińskim.

Pytanie, czy w spektaklu jest autoironia, wywołało dyskusję. Tak jak pytanie, dlaczego bohater spektaklu tańczy. Odpowiedź: taniec może być obroną. Poza tym, dlaczego ten ksiądz nie miałby mieć prawa do chwili radości?

Wirtualna Kultura w czasie dyskusji wyraziła żal, że na spektaklu nie było Violetty Nowakowskiej, autorki książki (Nie)jestem gejem:
Sebastian Słomiński zainteresował się książką.

Wirtualna Kultura wyszła z Festiwalu reAkcje z przekonaniem, że debaty po spektaklu mogą dać widzom więcej niż sam spektakl. Poznaje się nie tylko motywy ich realizacji, ale też ludzi, którzy w ten proces byli zaangażowani. Może znajdziecie czas, żeby nagrania paneli dyskusyjnych odsłuchać? Ona chętnie by z Wami podyskutowała na temat Festiwalu reAkcje. Mimo rozmów w kuluarach Festiwalu czuje niedosyt. To zdumiewające, ile ciekawych wątków pojawiało się w trakcie paneli dyskusyjnych. Na przykład, które pokolenie miało (ma) lepiej (gorzej)?

Przygotowania do Festiwali reAkcje trwały od marca br. Zaangażowanych w to było wielu młodych. Kliknijcie na zdjęcie:


Na zakończenie Festiwalu wystąpił Jan Marczewski, 21-letni wokalista, kompozytor i autor tekstów z Warszawy. W styczniu wydał album „Momenty”, który przekroczył już 2 mln odtworzeń na serwisach streamingowych.

Gratulacje i podziękowania dla tych, którzy dotarli do końca wpisu i po drodze klikali!!!

Dodatek. Wirtualna Kultura dostała od jednego z czytelników link do monologu woźnej - zdaniem WK najważniejszej postaci w filmie 7 uczuć:
Koniecznie kliknijcie.  
Krystyna - Wirtualna Kultura 

Czytaj więcej »