Festiwal Feminatywa 2025 - (młode?) kobiety zawojują Wrocław

Rusza 6. edycja Festiwalu Feminatywa, największego w Polsce festiwalu feministyczno-literackiego, organizowanego przez Miejską Bibliotekę Publiczną im. Tadeusza Różewicza. Festiwal Feminatywa 2025: "Wspólnie tworzymy zmianę" już od 14 do 20 listopada 2025.

• kliknijcie: MBP, Festiwal Feminatywa 2025 - program.  

Na scenach festiwalu spotkają się

• pisarki, badaczki, artystki, aktywistki i intelektualistki, by rozmawiać o zdrowiu kobiet, macierzyństwie, pracy, cielesności i reprezentacji w kulturze. 

Wśród tegorocznych gościń są m.in. 

• Leah Hazard, Sylwia Chutnik, Karolina Sulej, Oliwia Bosomtwe, Dominika Słowik, Karolina Wigura, Anouk Herman i Natalia Skoczylas.

Po raz pierwszy w programie znalazły się również wydarzenia skierowane do nastolatek, w tym warsztaty asertywności i samoobrony psychicznej oraz dyskusja o portretach kobiet i dziewczyn w literaturze młodzieżowej.

Choć głównym nurtem Feminatywy pozostają rozmowy, festiwal obejmuje także 

• warsztaty, wystawę i imprezy towarzyszące. 

W Klubokawiarni Recepcja odbędą się spotkania i wydarzenia organizowane we współpracy z Wrocławskim Instytutem Kultury, w kinie DCF – Feministyczny Maraton Filmowy, a w Filii nr 5 MBP zobaczymy wystawę „Daisy von Pless. Blask Książa i cienie historii”.

• kliknijcie: DCF, 16 listopada, Feministyczny maraton filmowy

• Filia nr 7 MBP, obowiązują zapisy, kliknijcie: 17 listopada, Warsztaty z Leną Bielską: Nie muszę być miła i grzeczna

Uwaga. Warsztaty z Lena są dla dziewcząt w wieku 15-19 lat. Wirtualna Kultura brała udział w różnych projektach, warsztatach prowadzonych przez Lenę Bielską dla seniorek. Oto przykład:

• rok 2018, kliknijcie: Siostrzeństwo i WenDo - wpis na blogu

Oto niektóre wydarzenia:

• 14 listopada, Mediateka, rozmowa „Czy prawa kobiet w Polsce mają kolor?” poświęcona doświadczeniom czarnych kobiet i intersekcjonalnemu feminizmowi. Margaret Ohia-Nowak, Aleksandra Lemba i Arlo Wat, w dialogu z Oliwią Bosomtwe, podejmą temat rasy, płci i tożsamości jako czynników, które wciąż wpływają na codzienne życie i język publicznej debaty.

• 15 listopada, Filia nr 18 MBP, spotkanie „Macica, Medycyna i Mit. O zdrowiu kobiet”, podczas którego Leah Hazard, brytyjska autorka i położna, dr Zofia Borowiec i Karolina Wigura porozmawiają o kobiecym bólu, błędnych diagnozach i potrzebie empatii w systemie ochrony zdrowia.

• 17 listopada, Filia nr 54 MBP, spotkaniu „Matka Polka Feministka? O macierzyństwie bez lukru”. Marta Wroniszewska, Monika Pastuszko i Alina Szeptycka opowiedzą o kobietach, które nie mieszczą się w tradycyjnym wzorcu Matki Polki

• 18 listopada, Coventry University Wrocław. „Kapitał kobiet. Siła, która napędza biznes”. Dorota Greniuk, Dagna Zielińska i Magdalena Surowiec, w towarzystwie Joanny Łukaszewskiej, przyjrzą się barierom w pracy i biznesie oraz temu, jak solidarność i odwaga kobiet przekładają się na zawodowe sukcesy.

• 19 listopada, Filia nr 23 MBP, w spotkaniu „Ciałoemancypacja. Moje ciało to pole walki?” Sylwia Chutnik, Natalia Skoczylas i Karolina Sulej porozmawiają o nierealnych kanonach piękna, ciałopozytywności, fatshamingu i potrzebie odzyskiwania ciała dla siebie – bez ocen i stereotypów.

• 20 listopada, Filia nr 7 MBP. „Kto opowiada nasze historie? O female gaze i sile reprezentacji w literaturze młodzieżowej”. Aleksandra Korczak, Dominika Słowik, Anouk Herman i Magda Korczyńska zastanowią się, jak literatura i popkultura kształtują wyobrażenia o dziewczynach i przedstawią spojrzenie, które podważa męski punkt widzenia w literaturze i filmie.

Na wszystkie wydarzenia obowiązuje wstęp wolny, z wyjątkiem pokazów filmowych i imprez w Recepcji. Na warsztaty prowadzone są zapisy.

Dodatek. Wśród materiałów dla mediów, które Wirtualna Kultura otrzymała, są zdjęcia z poprzednich edycji Festiwalu. Nie zauważyła na nich kobiet 60+, 70+, 80+, 90+. 

Drogie seniorki, spróbujcie to odwrócić i pokażcie, że my we Wrocławiu jesteśmy. Według oficjalnych danych GUS za rok 2023 we Wrocławiu było 356 954 kobiet, w tym 103 044 seniorek 60+: 

• kliknijcie: Wrocław w liczbach - wpis na blogu.

Wirtualna Kultura już w roku 2019 miała wrażenie, że w pewnych kręgach seniorka nie jest kobietą:    

• kliknijcie: Kobiety kobietom - wpis na blogu.

W programie tegorocznego Dolnośląskiego Kongresu Kobiet tematów senioralnych chyba nie ma:  

• kliknijcie: Dolnośląski Kongres Kobiet.

Zapiszcie się, żeby o tym się przekonać. Kongres jest 29 listopada w Centrum Kongresowym obok Hali Stulecia.

• kliknijcie: Dolnośląski Kongres Kobiet - zapisy.

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Festiwal reAkcje - szczegóły

Przeczytajcie ten wpis, nawet jeśli na Festiwal reAkcje nie wybieracie się. Warto wiedzieć, co nurtuje współczesny, młody teatr.

Wirtualna Kultura już pisała na blogu o Festiwalu, który odbędzie się w dniach 18–22 listopada 2025 roku w Centrum na Przedmieściu, przy ulicy Prądzyńskiego 39A we Wrocławiu: 

• kliknijcie: Propozycje festiwalowe i relacja z "Czarownic".

Klub festiwalowy: House Tęczowa, ul. Tęczowa 79/81. Festiwal jest dofinansowany w ramach KPO dla Kultury. Organizuje go Teatr Układ Formalny. 

 Znane są już szczegóły Festiwalu:

• kliknijcie: Festiwal reAkcje.

"Tegoroczny program festiwalu koncentruje się na aktualnych tematach społecznych i kulturowych – od kryzysów wspólnotowości, przez wykluczenie i nierówności, aż po nowe formy lokalnej współpracy.

Publiczność będzie mogła wziąć udział w spektaklach prezentowanych przez teatry z całej Polski, rozmowach z twórcami i twórczyniami oraz koncertach".

Jeśli klikniecie w programie Festiwalu na "kup bilet", to pojawi się link do biletów, koszt tylko 10 PLN. Jeśli dodatkowo klikniecie w zdjęcie związane z danym spektaklem, to pojawią się szczegóły - o czym ten spektakl jest i kto go realizuje. Zwróćcie uwagę na czerwone strzałki. Dzięki nim można przejść do następnego spektaklu i debaty po nim. Na pierwszy spektakl, 18 listopada  nie ma już biletów (?)

A o czym spektakle są?

• 18 listopada, wtorek, godz.19, Grzybki, Historia przypadkowego spotkania dwóch ciężarnych kobiet ... Jest coś, co je łączy. To rozczarowanie starym, ale wciąż panującym, modelem rodzicielstwa ...

• 19 listopada, środa, godz. 18, Duży Księże i Czarny Pies, Spektakl o depresji młodych ludzi... Na scenie dwie aktorki i projekcje stworzone we współpracy z młodzieżą ...

• 20 listopada, czwartek, godz. 18, 20 DEN, Kim staje się córka, gdy umiera jej matka? Kim jest córka bez matki? Czy córki mogą istnieć, gdy nie istnieją już matki? ...

• 21 listopada, piątek, godz. 18, Zbroja, Inspiracją do powstania performersu były pytania o to, jakie zbroje zakładamy, by chronić się przed światem i co nasze ciała mówią o strategiach obronnych, które wybraliśmy świadomie lub nie,...

• 22 listopada, sobota, godz. 17, Wściekły pies, na motywach reportażu Wojciecha Tochmana. Homilia księdza (grzesznika) skierowana bezpośrednio do widzów (wiernych) ... Jako zwykli ludzie - każdy z osobna - nie jesteśmy gotowi na przyjęcie szczerego wyznania człowieka, który ...

Uwaga. Zdjęcia jesieni przysłała Majka ze Szczepina.

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Igrzyska Studentów Trzeciego Wieku "Nieustannie aktywni"

Wirtualna Kultura oczom nie wierzy. W zakładce "Aktualności" na platformie Politechniki Trzeciego Wieku pojawił się 7 listopada 2025 komunikat:    

• kliknijcie: Igrzyska Studentów Trzeciego Wieku "Nieustannie aktywni" 14 XI 2025 ul. Chełmońskiego 43.

Przecież to nie może być żart na pierwszego kwietnia! 

W piątek, 14 listopada 2025 o godzinie 9tej rusza w całej Polsce projekt "Nieustannie aktywni":

• kliknijcie: Aktywny senior z Ministerstwem Sportu i Turystyki,

• kliknijcie: O projekcie

• kliknijcie: Zapisy

"NIEUSTANNIE AKTYWNI – Igrzyska Studentów Trzeciego Wieku, to typowa gra miejska w której każda osoba / każdy zespół / każda drużyna musi wykonać szereg zadań w odpowiednim czasie, usytuowanych w wyznaczonych miejscach. Gra przygotowana przez Akademicki Związek Sportowy łączy w sobie elementy zadań intelektualnych i sprawnościowych oraz integrujących uczestników. Do udziału zapraszamy czteroosobowe drużyny koedukacyjne.

(...)

Organizatorem wydarzenia jest Akademicki Związek Sportowy. Projekt współfinansowany jest ze środków pozyskanych od Fundacji Lotto w ramach Programu Aktywny Senior, którego dysponentem jest Ministerstwo Sportu i Turystyki.

Patronat Honorowy nad Igrzyskami Studentów Trzeciego Wieku NIIEUSTANNIE AKTYWNI objęła Pani Marzena Okła – Drewnowicz – Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów".

Na Facebooku AZS Wrocław:

• kliknijcie: AZS Wrocław

napisano:

W grze udział wziąć mogą 4-osobowe zespoły seniorów, którzy ukończyli 55 rok życia. Zapraszamy do zabawy i integracji!

Harmonogram Igrzysk

9:00- 10:00 rejestracja uczestników

10:00 odprawa techniczna, wyjaśnienie zasad, pytania i odpowiedzi

10:15 rozgrzewka

10:30 start zawodów

10:30-12:30 rywalizacja w terenie

13:00 podsumowanie rywalizacji – wręczenie nagród i wyróżnień

13:15 – 15:00 obiad

Zadania

Zadanie nr 1

To zadanie logiczne, po rozwiązaniu którego zespół otrzyma mapę z lokalizacją pozostałych zadań i będzie mógł rozpocząć ich realizację wg dowolnej kolejności (wybranej przez dany zespół).

Zadania nr 2 – 11

To zadania wymagające zarówno indywidualnych umiejętności i sprawności jak i współpracy zespołowej:

budowanie wieży z kartonów,

boccia,

koszykówka – rzuty piłka do kosza,

unihokej – slalom i strzał na bramkę,

łucznictwo – strzelanie z łuku rekreacyjnego ,

strzelectwo – mobilna strzelnica laserowa, strzelanie z replik broni bojowej krótkiej / długiej,

golf – mobilne dołki do minigolfa,

ERGOMETR 4×50 m,

cornhole – gra plenerowa, która polega na zdobywaniu punktów poprzez rzut woreczkiem w otwór tablicy,

pierwsza pomoc – zadanie z zakresu udzielenia pierwszej pomocy medycznej.

 

Zadania nr 12 – 14

To zadania wymagające konkretnej wiedzy, i tak będą to pytania dotyczące:

1. Życiorysu Haliny Konopackiej – wybitnej postaci świata sportu i kultury, jednej z najznamienitszych sportsmenek AZS i patronki Fundacji Lotto,

2. Polskich Medalistów Igrzysk Olimpijskich,

3. Ogólne zasady zdrowego i aktywnego życia.

 

Zadanie nr 15 – niepunktowane

Zadanie kończące rywalizację w postaci badania podstawowych parametrów zdrowia w formie zawodów na najlepsze wyniki zdrowotne (konkurencja na najlepsze wyniki zdrowotne): 

Prawda wyszła na jaw! Igrzyska przekraczają możliwości fizyczne i intelektualne Wirtualnej Kultury. Ona nie poradzi sobie nawet z pytaniami z życiorysu Haliny Konopackiej, Może coś bąknie o ogólnych zasadach zdrowego i aktywnego życia.

I co teraz? Czy Politechnika Trzeciego Wieku wystawi jakąś drużynę? Kto z Was będzie kibicował? 

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Fizyka według Macieja Mulaka bez zamulania

W ostatni czwartek, 6 listopada 2025, na Politechnice Trzeciego Wieku był wykład dr inż. Macieja Mulaka, prof. PWr. Maciej Mulak to fizyk, popularyzator nauki:

• kliknijcie: Maciej Mulak - Wikipedia.

Wirtualna Kultura pierwszy raz na jego wykładzie była w Studium Generale na Uniwersytecie Wrocławskim w styczniu 2023: 

• kliknijcie: Czarne łabędzie w fizyce - wpis na blogu.

i wpadła w zachwyt. Zatem wiedziała, czego można się spodziewać po kolejnym wykładzie Macieja Mulaka, tym razem na PTW.

Temat wykładu: "Droga fizyków do bomby jądrowej". Okazało się, że Wirtualna Kultura nie ma pojęcia, jakie istnieją bomby i czym się różnią. Bomba atomowa czy wodorowa to było dla niej to samo. Tymczasem bomba może być atomowa, wodorowa, wodorowo-uranowa, itd.: 

• kliknijcie: Encyklopedia, Broń jądrowa.

Aby zrozumieć pochodzenie nazw tych bomb i ich działanie, trzeba prześledzić historię fizyki i okoliczności, w jakich odkryto neutrony, rozszczepienie uranu, tunelowanie kwantowe, itd. To efekt pracy setek (tysięcy) wielkich umysłów, multum Noblistów. Wielokrotnie padała nazwa: równanie Schrödingera:

• kliknijcie: Równanie Schrödingera - Wikipedia

i Test Trinity. Opowieść, jak do tego doszło, była celem wykładu. Test Trinity był zwieńczeniem projektu „Manhattan”. 16 lipca 1945 roku Amerykanie przeprowadzili pierwszą naziemną próbę nuklearną: 

• kliknijcie: Ciekawostki historyczne. Trinity. Atomowa próba generalna.

To o tym teście i przygotowaniach do niego był film "Oppenheimer":

• kliknijcie: Kilka refleksji o filmach, które Wirtualna Kultura obejrzała - wpis na blogu.

Wykład to nie były tylko suche fakty, ale też opowieść o autentycznych ludziach i ich rozterkach. Imponująca wiedza Macieja Mulaka na ten temat (ile on zna nazwisk!) była uzupełniana anegdotami i historyjkami z życia tych znakomitych fizyków, ale też geniuszy z innych dziedzin nauki - chemia, matematyka. Dzięki temu wykład był porywający. Ile trzeba przeczytać książek, żeby to wszystko wiedzieć. Słuchacze Politechniki Trzeciego Wieku nagrodzili Macieja Mulaka gromkimi, długimi brawami. 

Wirtualna Kultura polubiła szczególnie wypowiedź Mulaka o "przekleństwie wiedzy". Tak, ona się z tym zgadza. Wielkie odkrycia robią młodzi, bo oni nie są świadomi, na co się porywają, jakie to jest trudne. 

Na wykładzie Maciej Mulak wspomniał o ciekawym projekcie, który realizuje wspólnie z Lucyną Róg. Jest to kanał "Fizyka bez zamulania":

• kliknijcie: Kanał Fizyka bez zamulania.

Umieszczone na YouTube filmy biją rekordy popularności. 60,3 tys. subskrybentów, 66 filmów, 4 983 390 wyświetleń. Kanał powstał w październiku 2023. Koniecznie tam zaglądajcie.

  

Dodatek. Popularyzacja osiągnięć nauki to ważna rzecz. Wirtualna Kultura pisze o nauce od czasu do czasu. Oto przykłady:

• kliknijcie: Dlaczego jesienią drzewa stają się czerwone? - wpis na blogu

• kliknijcie: Nauka kontra wiosna - wpis na blogu 

• Radio Naukowe Karoliny Głowackiej, kliknijcie: Radio naukowe - podcasty  

• Tomasz Rożek, Nauka to lubię, kliknijcie: Nauka to lubię.

Jakiś czas temu tajniki nauk humanistycznych WK zgłębiała na Nocach Humanistów razem z kandydatami na studentów:

• kliknijcie: Pytania niezadane humanistom - wpis na blogu

• kliknijcie: Larpy z humanistami - wpis na blogu.

W tym roku nie miała czasu, by zapisać się na Noc Politechniki. Miejsc szybko zabrakło.  Frekwencja była rekordowa:

• kliknijcie: Naukowy wehikuł czasu. Za nami rekordowa Noc Politechniki!

Z zachwytem obejrzała program Nocy Politechniki. Koniecznie kliknijcie. Może za rok zapiszecie się z wnukami:

• kliknijcie: Noc Politechniki 2025
• kliknijcie: Zaproszenie na Noc Politechniki - YouTube.

Uwaga. Na pierwszym zdjęciu są prof. dr hab. Andrzej Sokalski, koordynator Politechniki Trzeciego Wieku, i dr Maciej Mulak, prof. PWr. Kliknijcie. 

Na pozostałych dwóch to samo drzewo. Czyżby jesień już się kończyła?

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Jaki był Franz Kafka?

Ten wpis nie jest dla tych, którzy dopiero wybierają się na film Agnieszki Holland. Wirtualna Kultura nie chce im niczego sugerować. Ona przed pójściem do Nowych Horyzontów w środę, 5 listopada 2025, rzuciła okiem (uchem) na pewną recenzję i z tego powodu doszukiwała się w filmie argumentów za tym, że ów recenzent ma rację, zamiast skupić się na filmie jako całości. Na to nałożył się jeszcze anonimowy komentarz, że trzeba dużo o Kafce wiedzieć, by film w pełni zrozumieć. 

Niestety Wirtualna Kultura nie może ponownie odnaleźć tej recenzji w Internecie. Zobaczcie coś innego, długiego:

• kliknijcie: CHOPIN, CHOPIN kontra FRANZ KAFKA - POJEDYNEK! | wideorecenzja Tomasza Raczka - YouTube.

Jest to ciekawe omówienie przez Tomasza Raczka filmu "Franz Kafka" na tle "Chopina, Chopina" i innych filmów. Końcowa ocena Tomasza Raczka: "Chopin, Chopin" to 4 na 10 i "Franz Kafka" 7 na 10.

Czy Wirtualna Kultura zgadza się z tą punktacją? Już wiecie, co ona myśli o filmie "Chopin, Chopin":  

• kliknijcie: O tym rozmawiano w Atelier Kultury: Chopin, Sand, Kafka i Milena - wpis na blogu,

więc punktacja 4/10 jej nie zaskakuje. 

A co z Kafką? W wyżej wspomnianej recenzji, której WK nie udało się ponownie odszukać, była zawarta opinia, że bliżej Oscara byłby aktor grający Kafkę niż sam film, gdyby były nominacje, ale chyba ich nie będzie.

• kliknijcie: Idan Weiss

• kliknijcie: Franz Kafka, zwiastun 2

• kliknijcie: Franz Kafka, zwiastun 1. 

Tak, Idan Weiss zrobił na Wirtualnej Kulturze wrażenie. A film? Niektóre sceny, ujęcia wzbudziły jej podziw, na przykład, scena zerwania zaręczyn. Natomiast ona miała mieszane wrażenie, patrząc jak Holland wplotła w film teraźniejszość, na przykład, zwiedzanie muzeum i ruchomy pomnik Kafki w Pradze:

• kliknijcie: Ruchomy pomnik Kafki - YouTube.

WK pisząc to, wie, że innym ten pomysł się spodobał.

No i jeszcze jedna uwaga. Wirtualna Kultura dała się nabrać. Ona z przerażeniem patrzyła na okropne urządzenie do tortur i intensywnie zastanawiała się, kto do tego dopuścił na świecie. Miała pretensje do Holland, że tak realistycznie pokazała skutki tej machiny. Gdy o tym opowiadała jednej z czytelniczek bloga, przyszło jej na myśl, że ta machina do tortur chyba nie istniała, tylko musi być opisana w jakimś opowiadaniu (powieści?) Kafki. Może Wy wiecie, w którym. 

I jeszcze jedna prośba. Kafka wolał ciszę, co było niemożliwe w rodzinnym domu z powodu zachowania ojca. Podczas końcowych napisów do Wirtualnej Kultury dotarła ciekawa muzyka. Jakoś wcześniej w filmie jej nie słyszała. A czy Wy zwróciliście uwagę na muzykę?

Dodatek. Film "Franz Kafka" jest bardzo ważny dla Agnieszki Holland. AI, sztuczna inteligencja, podpowiada, że:

" Reżyserka od dawna fascynuje się Kafką, uważa go za jednego z najważniejszych pisarzy i porównuje do niego swoje odczucia, a film jest dla niej bardzo osobistym projektem, który jest refleksją nad jego życiem i twórczością. Film ten, choć jest biografią, nie jest tradycyjną opowieścią, ale raczej mozaiką najważniejszych momentów z życia pisarza, ukazującą jego wrażliwość, lęki i dylematy". 

Wirtualna Kultura z końcowym stwierdzeniem się zgadza. To jest mozaika momentów z życia Kafki, ale przeplatana bardzo ciekawymi jego poglądami o otaczającym go świecie. Chyba trzeba zajrzeć do jego twórczości, by dowiedzieć się, jaki i kim on był. 

Na okładce książki: "Listy do Mileny" napisano:

"W listach, których powstanie przypada na okres pełnej dojrzałości poglądów filozoficznych i artyzmu autora, znajdujemy rewelacyjne wyzwania pisarza dotyczące samego siebie oraz stosunku do otaczającego świata;  są one próbą samookreślenia Kafki i  świadectwem jego tragicznych zmagań z losem".  

Przeczytajcie, co Agnieszka Holland sama mówi o filmie:

• kliknijcie: Zwierciadło, Ida Marszałek, Wywiad z Agnieszką Holland.

oraz to:

• kliknijcie: Legalna Kultura, Najnowszy film Agnieszki Holland.

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Książki w muzeum, komiksy w bibliotece, koncerty i inne propozycje

Wirtualna Kultura chciałaby Was zainteresować tym, co proponują wrocławskie instytucje kultury. 

☝Wystarczy zajrzeć na portal Wrocławia, zakładka "kultura":

• kliknijcie: Kultura,

by dowiedzieć się o muzycznym weekendzie w Zamku w Leśnicy (8, 10, 11 listopada 2025, niektóre koncert są darmowe):

• kliknijcie: Pierończyk, Emose i Kapela Manugi na muzycznym weekendzie w Leśnicy.

☝W ten szczególny weekend kusi też Centrum Historii. Zajezdnia i inni z okazji Święta Niepodległości:

• kliknijcie: Weekend Niepodległości w Centrum Historii Zajezdnia

• kliknijcie: XXII Radosna Parada Niepodległości

• kliknijcie: Festiwal Święto Niepodległości we Wrocławiu 2025.

Radosna Parada Niepodległości wyruszy 11 listopada o godz. 9.00 spod Centrum Historii Zajezdnia i zakończy się na wrocławskim Rynku, gdzie o godz. 12.00 wspólnie odśpiewamy hymn. Trasa tegorocznej Radosnej Parady Niepodległości:

Centrum Historii Zajezdnia, pl. Legionów, ul. Krupnicza, 

ul. Kazimierza Wielkiego, ul. Gepperta, Rynek.

☝Wrocław w weekend  nie kończy się. Muzea nie mogą się Was doczekać.  

Wirtualna Kultura dostała bardzo ciekawą informację z Muzeum Sztuki Współczesnej w Pawilonie Czterech Kopuł o Ogólnopolskim Przeglądzie Sztuki Książki. II Wrocławskiego Triennale

Nazwiska laureatów II Ogólnopolskiego Przeglądu Sztuki Książki zostaną ogłoszone 15 listopada 2025 o godz. 17:00 podczas wernisażu wystawy w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej, na który serdecznie Państwa zapraszamy.

Na ekspozycji pokazane zostaną najnowsze osiągnięcia i dorobek polskich twórców książek artystycznych. Obok tradycyjnych kodeksów, harmonijek i zwojów, będzie można zobaczyć książkę-budowlę, „rękopis” wyszyty nićmi, a nawet przestrzenny ogród zen. W dniu otwarcia będzie też okazja do spotkania z artystami i kuratorami.

 

Wystawa będzie dostępna od 16 listopada 2025, a przez cały czas jej trwania zwiedzający będą mogli oddawać głosy na ich zdaniem najlepsze prace, co pozwoli wyłonić laureata nagrody publiczności.

Organizatorami Ogólnopolskiego Przeglądu Sztuki Książki. II Wrocławskiego Triennale są Muzeum Narodowe we Wrocławiu i Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu.

• kliknijcie: Ogólnopolski Przegląd Sztuki Książki. II Wrocławskie Triennale [zapowiedź wystawy czasowej]

☝Tak więc w muzeum będziecie mogli oglądać książki, a w bibliotece KOMIKSY! 

• kliknijcie: Miesiąc z dziewiątą muzą w Dolnośląkiej Bibliotece Publicznej im. T. Mikusińskiego

Wirtualna Kultura dostała z Dolnośląskiej Biblioteki Publicznej im. T. Mikusińskiego w Rynku 58 materiały o Miesiącu z Dziewiątą Sztuką pod hasłem:

 KOMIKS TO COŚ WIĘCEJ NIŻ ROZRYWKA!

Zapamiętajcie te daty:

• 15 listopada 2025 | 16 listopada 2025 | 20 listopada 2025 | 22 listopada 2025

wstęp bezpłatny.

Kulminacją programu będzie mini-festiwal komiksu (15–16 listopada). W jego ramach odbędą się 

• panele dyskusyjne: „Komiks w bibliotekach”, „Autorki – sytuacja w polskim komiksowie”, 
• spotkanie z uznanym rysownikiem Krzysztofem Gawronkiewiczem, 
• prelekcja badacza popkultury Dawida Głowni (Pan Optykon). 

Festiwalowi towarzyszyć będą giełda oraz wystawa krótkich form komiksowych.

Listopadowy cykl obejmie również wydarzenia towarzyszące: 

• warsztaty dla młodzieży i osób G/głuchych, 
• otwarte spotkanie Dyskusyjnego Klubu Komiksu „Wykolejeni”, 
• specjalna lekcja tematyczna poświęcona sztuce komiksowej i praktykom bibliotecznym wokół komiksu. 

Wybrane punkty programu zostaną przetłumaczone na Polski Język Migowy i udostępnione online, poszerzając grono odbiorców.

Zwieńczeniem całego projektu będzie performatywne czytanie komiksu w wykonaniu Roberta Gonery 22 listopada.

PROGRAM:

15 listopada 2025 (sobota)

10:00-17:00 giełda komiksów

10:00-12:00 debata "Komiks w bibliotekach"

12:30-14:00 prelekcja Dawida Głowni (Pan Optykon) "Historia sztuki w komiksie"

14:30-16:00 spotkanie autorskie z Krzysztofem Gawronkiewiczem

 

16 listopada 2025 (niedziela)

10:00-15:00 giełda komiksów

12:00-13:30 oprowadzanie po wystawie komiksów w bibliotece

14:00-16:00 spotkanie+dyskusja "Autorki - sytuacja w polskim komiksowie". Gościnie: Gosia Kulik, Beata Rojek, Joanna Zagner-Kołat

 

20 listopada 2025 (czwartek)

17:30-21:00 otwarte spotkanie Dyskusyjnego Klubu Komiksu "Wykolejeni" (Księgarnia Hiszpańska, ul. Uniwersytecka 19/20)

 

22 listopada 2025 (sobota)

16:00-17:30 performatywne czytanie komiksu przez Roberta Gonerę

 

ponadto:

10-30  listopada 2025: wystawa plansz komiksowych na 3 piętrach biblioteki

 

Klubem festiwalowym wydarzenia jest Księgarnia Hiszpańska. 

☝Na zakończenie propozycja przygotowana przez Przestrzeń Trzeciego Wieku - Strefa Kultury Wrocław: Osobisty recital Jana Emila Młynarskiego w ramach cyklu Sobota ze swingiem.

Bilety (5 zł) do nabycia od 7 listopada w Punkcie Informacyjnym Przestrzeni trzeciego Wieku.  Kliknijcie w afisz.

Bez względu, czy macie bilety, czy będziecie je mieli lub nie, obejrzyjcie rozmowę Mariusza Szczygła z Janem Emilem Młynarskim: 

• kliknijcie: Jan Młynarski: Jak znaleźć duszę starego instrumentu? | ROZMOWY (NIE)WYGODNE - YouTube

Dodatek. Wirtualna Kultura z przyjemnością przeczytała, co Magdalena Talik napisała na portalu Wrocławia o Teatrze Ekstrawersja:  

• kliknijcie: M. Talik, Teatr Ekstrawersja, czyli sztuka po godzinach. Aktorzy robią kolejne premiery na Popowicach | ZDJĘCIA.

Zagadka. Zgadnijcie, które zdjęcia przysłała Ania? 

Krystyna - Wirtualna Kultura 

Czytaj więcej »

Rzeźbiarki i ceramiczki powojennego Wrocławia

Ewa Pluta ma umiejętność wzbudzania zainteresowania sztuką nie tylko w muzeach i galeriach, ale też na ulicy. To, co ona opowiada, budzi podziw, a my mijamy te dzieła obojętnie, bez zastanowienia. Takie są odczucia Wirtualnej Kultury, która zna Ewę z Senior Art Walks od roku 2019, i była na spacerze Senior Art Walks 22 października 2025.

• kliknijcie: Inauguracja sezonu jesień-zima artystycznych spacerów z Ewą Plutą - wpis na blogu

Wpis zdobią zdjęcia właśnie z tego deszczowego spaceru. Kliknijcie.

Wirtualna Kultura chciałaby Was zachęcić do udziału w dwóch spacerach z Ewą Plutą śladami wrocławskich artystek.

• Pierwszy spacer w sobotę, 8 listopada, jest raczej dla tych, którzy nie byli na spacerze 22 października, bo trasa spaceru jest podobna. 
• Drugi w niedzielę, 9 listopada, dla wszystkich.

W sobotę od godz. 14:00 odkrywać będziemy plenerową galerię sztuki i kultowe już prace m.in. Anny Szpakowskiej-Kujawskiej, Anny Malickiej-Zamorskiej i Magdaleny Abakanowicz. 

W niedzielę od godz. 12:00 poznawać będziemy historie pionierek z Ołbina, jak Janina Szczypczyńska, Maria Michałowska i Jadwiga Skomorowska. Udział w obu spacerach jest bezpłatny. 

Spacer pierwszy

Plenerowa galeria sztuki, 8.11.25 (sobota), godz. 14.00

Start – Rzeźba Oczekiwanie Anny Malickiej Zamorskiej i Ryszarda Zamorskiego, plac Powstańców Warszawy. 

Koniec – mozaika Anny Szpakowskiej-Kujawskiej, Instytut Matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, plac Grunwaldzki 2-4

Trasa – około 1,7 kilometra, Czas trwania – do 2 godzin

Uwagi. 

• "Oczekiwanie" to są dwa fotele naprzeciwko Muzeum Narodowego, kliknijcie: Oczekiwanie (rzeźba) - Wikipedia. Fotele wyglądają jak z bazaltu, tymczasem są ceramiczne. Nie do wiary.
• Wirtualna Kultura wiele lat pracowała w budynku z mozaiką i musi się przyznać, że nie zainteresowała się jej twórczynią.

Info organizatora:

W sobotę ruszymy na spacer po miejskiej, plenerowej galerii sztuki współczesnej ulokowanej w okolicach Akademii Sztuk Pięknych. Na trasie prowadzącej od Parku Juliusza Słowackiego do Bulwaru Fryderyka Joliot-Curie obejrzymy kultowe już prace artystek działających we Wrocławiu po 1945 roku m.in. Anny Szapkowskiej-Kujawskiej i Anny Malickiej-Zamorskiej, ale również innych osób twórczych: Jerzego Boronia, Xawerego Dunikowskiego, Tomasza Domańskiego, Romana Pawelskiego czy Magdaleny Abakanowicz. 

O kulisach ich powstania, a także ulokowania w danym miejscu i znaczeniu dla Wrocławia opowie Ewa Pluta - historyczka sztuki, herstoryczka, pracowniczka Muzeum Miejskiego Wrocławia.

Trasa spaceru prowadzi przez ciągi piesze, pozbawione znacznych barier architektonicznych. Jest przeważnie odizolowana od ruchu miejskiego, ulokowana wśród zieleni, dlatego zapraszamy do uczestnictwa w spacerze również ze swoimi nieludzkimi przyjaciółmi.

Spacer drugi

Pionierki, artystki z Ołbina, 9.11.25 (niedziela), godz. 12.00

Start – Lodziarnia Maleńka przy Skwerze ludzi ze znakiem P

Koniec – Pomnik Wyzwolenia Wrocławia na Wzgórzu Słowiańskim

Trasa – około 1,5 kilometra. Czas trwania – do 2 godzin

Info organizatora:

W trakcie niedzielnego spaceru po Ołbinie poznamy przede wszystkim historie artystek związanych z tym osiedlem i tworzących po 1945 roku. Dowiemy się więcej m.in. o Janinie Szczypczyńskiej, Marii Michałowskiej i Jadwidze Skomorowskiej, ale nie zabraknie również innych opowieści. 

Na trasie naszej wyprawy znajdzie się też m.in. kultowa osiedlowa apteka i odsłonięty niedawno kamień pamięci poświęcony ofierze Zagłady Fridrichowi Ponguntke. 

O biografiach artystek, ich pracach i o innych ołbińskich historiach opowie mieszanka i psychofanka Ołbina Ewa Pluta, zawodowo historyczka sztuki, herstoryczka, pracowniczka Muzeum Miejskiego Wrocławia.

Trasa spaceru prowadzi przez miejskie ciągi piesze, przeważnie pozbawione znacznych barier architektonicznych.

Zadanie „Białe plamy są…. – rzeźbiarki i ceramiczki powojennego Wrocławia” dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.

Działanie jest zorganizowane przez Fundację Art Transparent we współpracy ze Stowarzyszeniem Żółty Parasol.  

• kliknijcie: Śladami wrocławskich artystek – spacery oprowadza Ewa Pluta

• kliknijcie: Śladami wrocławskich artystek. Spacery z Ewą Plutą - Facebook

• kliknijcie: Fundacja Art Transparent.

Wirtualna Kultura o tych dwóch spacerach dowiedziała się od Joli, która żadnego spaceru z Ewą Plutą nie opuści. 

Zdjęcia z tego wpisu zrobiły Jola i WK na spacerze 22 października. Czy potraficie przyporządkować dziełom nazwiska ich twórców, wymienione w tym wpisie? Gdzie one stoją?

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

W jakim kierunku zmierza teatr? Refleksje z MFT Dialog Wrocław 2025

Zdziwicie się, ale Wirtualna Kultura uważa, że otwarcie 10 października 2025 Politechniki Trzeciego Wieku świetnie się wpisało w 11. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog Wrocław, 12-18 października 2025, i odwrotnie. Co MFT Dialog Wrocław łączy z PTW? Ogólnie mówiąc, Informatyka, a w niej AI, czyli sztuczna inteligencja.

Prof. dr hab. Mirosław Kocur, Dyrektor Artystyczny MFT Dialog Wrocław, historię sztucznej inteligencji ma "w jednym palcu".  Świadczy o tym jego wykład, wygłoszony w tym roku w Świdnickim Ośrodku Kultury: 

• kliknijcie: prof. Mirosław Kocur, Sztuczna inteligencja w teatrze - YouTube. 

Ten wykład to "rewela", Koniecznie obejrzyjcie, bo na pewno nie wiecie, co Karel Capek (1890 - 1938)  i jego brat mają wspólnego z robotami. Uwaga. "Rewela", skrót słowa "rewelacja", pochodzi z jednego z maili, które WK otrzymała od prof. Kocura. 

Ponadto, na MFT Dialog Wrocław na międzynarodowej debacie "S[t]ymulacja w sztuce" była mowa o robotach-aktorach i robotach, które służą ludziom z dysfunkcjami ruchu, oraz o zastosowaniach AI w sztuce. Wspomniano też, że roboty przejmą opiekę nad nami - my na starość nie chcemy być ciężarem.

Natomiast na PTW na jednym z wykładów omówiono istotę i zastosowania AI, a na innym, w czym inżynierowie-biomechanicy mogą pomóc ortopedom, a właściwie pacjentom ortopedów. W tym kontekście roboty się kłaniają.

Jak więc widzicie, technika i sztuka chadzają tymi samymi drogami. Wirtualna Kultura nie będzie omawiać wykładów na PTW. Podzieli się tylko wrażeniami z wyżej wspomnianej debaty i dwóch spektakli, które obejrzała na MFT Dialog Wrocław.

Najpierw zobaczcie krótki filmik i opis spektaklu, którego twórcą jest tajwański tancerz, choreograf, wynalazca i filmowiec Huang Yi, pionier w dziedzinie łączenia sztuki z robotyką. W swoich pracach łączy on ruch ludzkiego ciała z elementami mechanicznymi (robotami) i multimedialnymi, zamieniając wykonawcę w ruchomy element technologii.

• kliknijcie: Fragment spektaklu z robotami

• kliknijcie: Zdjęcia ze spektaklu

• opis spektaklu, kliknijcie: Głosy. Przedmioty. Lalka. 3 elementy”: prezentacja work-in-progress, chor. Huang Yi. 

Huang Yi był głównym bohaterem debaty "S[t]ymulacja w sztuce". Pozostali paneliści:

• dr Anna Gryszkiewicz z Uniwersytetu w Gdańsku, teatrolożka i sinolożka, znawczyni teatru chińskiego i japońskiego,

• prof. dr hab. Katarzyna Sznajd-Weron z PWr, stosująca metody fizyki statystycznej i dynamiki nieliniowej do badania zjawisk społecznych, kliknijcie: Katarzyna Sznajd-Weron - Wikipedia,

• prof. dr hab. Maciej Szostak z UWr, filozof i prawnik, kliknijcie: Maciej Szostak. 

Pierwsze pytanie prof. Kocura, moderatora debaty, brzmiało: co oznacza symulacja. Prawnik oczywiście stwierdził, że symulacja to oszustwo. Innego zdania byli pozostali paneliści. 

Inne pytanie dotyczyło stosowania AI. Huang Yi przyznał, że stosuje sztuczną inteligencję m.in. do badań socjologicznych, odwzorowywania myślenia społeczeństwa, widowni. Jest on optymistą - AI nie osiągnie świadomości człowieka. Jeśli stosuje się AI, to trzeba o tym poinformować odbiorcę.

Najciekawsze i zaskakujące dla Wirtualnej Kultury były przeszkody, na jakie natrafił Huang Yi. Przepisy nie pozwalają na bliskie przebywanie człowieka obok robota. On musiał przekonać producenta robotów, że wszystko będzie bezpieczne. W spektaklach ruch robotów jest z góry zaprogramowany komputerowo. Huang Yi wysoko ocenił zaproszenie na Festiwal. Okazało się, że łatwiej mu się dogadać za granicą niż na Tajwanie.

Dr Anna Gryszkiewicz o azjatyckich teatrach wie wszystko. Zaimponowała Wirtualnej Kulturze wiedzą i przystępnym sposobem wyjaśniania zawiłych spraw. 

• posłuchajcie: Rozmowa Cezarego Łasiczki z Anną Gryszkiewicz.

Bardzo ciekawym, zaskakującym Wirtualną Kulturę wątkiem debaty były różnice kulturowe między Europą i Azją. Ona się nigdy nad tym nie zastanawiała. W Chinach myślą o człowieku nie jako o jednostce tylko jako o ludzkości. W Japonii nie traktuje się technologii jako zagrożenia.

Na zakończenie debaty widownia mogła zadawać pytania i komentować. Ktoś z Warszawy wyraził sprzeciw przeciwko festiwalom, bo są energochłonne. Wirtualna Kultura nie ma pojęcia, czy festiwal online zużyłby mniej energii itp. Ona zmartwiła się, bo ekolodzy z Warszawy mogą być przeciwko też blogom! Internet podgrzewa świat.

Z konferencji prasowej przed rozpoczęciem MFT Dialog Wrocław Wirtualna Kultura najbardziej zapamiętała, co prof. Kocur mówił o spektaklu TOTEM i  o "Mały teatr na końcu świata. OPUS III":

• relacja z konferencji prasowej, kliknijcie: MFT Dialog-Wrocław. Czy widzimy rzeczywistość czy jej symulację? - wpis na blogu.

I właśnie te spektakle WK obejrzała. Ona jest szczęściara!

Japoński spektakl TOTEM to ośmioro na biało ubranych tancerzy niesamowicie zwinnie i płynnie wykonujących ruchy ciałem, w tym rąk. Niesamowite wrażenie precyzji i gibkości.

• kliknijcie: TOTEM - migawki,
• opis spektaklu, kliknijcie: TOTEM – pustka i wysokość”, reż. Ushio Amagatsu

Na środku sceny w Operze stal totem, a w tle przesuwały się niezauważalnie dwa metalowe (?) okręgi w przeciwną stronę i z powrotem. Spektakl skończył się dokładnie w tym momencie, gdy okręgi wróciły na miejsce. Co za japońska precyzja! Kliknijcie na zdjęcie, by totem i fragment okręgu zobaczyć:

Spektakl "Mały teatr na końcu świata. OPUS III" (Francja), zdaniem prof. Kocura, miał być tak minimalistyczny, że bardziej nie można. To, zdaniem Wirtualnej Kultury, nie potwierdziło się. 

• Rekwizytów było dużo. Świateł też. 
• Muzyki nie brakowało - to właśnie muzyka najbardziej urzekła Wirtualną Kulturę.  
• Aktorzy-lalkarze chodzili, a nawet zeskakliwali ze stołów. Dużo się działo. Tekstu było mało.
• Brakowało tylko czerwonej farby - trzy stoły i podłoga były pokryte białą tkaniną.  
  

Wirtualna Kultura dopatrzyła się minimalizmu, jednak gdzieindziej. Nie było krzeseł na widowni. Widzowie stali, a nawet przechadzali się wokół "sceny". Ona szczęśliwie załapała się na krzesło przykręcone do ściany, ale mimo to czuła się w tym teatrze zagubiona. Nawet rzutowane na ekran obrazy, np. walące się domy, nie pomagały jej w zrozumieniu przesłania sztuki. Dopiero w domu przeczytała zapowiedź spektaklu na stronach Strefy Kultury Wrocław:

• opis spektaklu, kliknijcie: Mały teatr na końcu świata: Opus III”, reż. Ézéquiel Garcia-Romeu  

Machina przemysłu i maleńki człowiek.

Każdego dnia o północy Tomasz Domagała, rzecznik prasowy Festiwalu, publikował na YouTube rozmowy z artystami. Oto dwie z nich: 

• twórca spektaklu z robotami (Tajwan), kliknijcie: Huang Yi | W dialogu. Rozmowy z Artystkami i Artystami MFT Dialog-Wrocław - YouTube

• twórca spektaklu 16/17 (teatr tańca, Chiny), kliknijcie: Tao Ye | W dialogu. Rozmowy z Artystkami i Artystami MFT Dialog-Wrocław -YouTube.

Więcej rozmów można zobaczyć na kanale Strefy Kultury Wrocław na YouTube:

• kliknijcie: Strefa Kultury Wrocław - YouTube.

W spektaklu 16/17 chińscy tancerze mieli czarne stroje, a ruchy ich głów budziły zachwyt. Można to zobaczyć w tym nagraniu: 

• kliknijcie: Migawki z MFT Dialog Wrocław,

• opis spektaklu 16/17, kliknijcie: „16&17”, chor. Tao Ye.

Wirtualna Kultura na tym spektaklu nie była.

Uwaga. Kochani Czytelnicy, Wirtualna Kultura długo się zastanawiała, jak opisać wrażenia z Festiwalu. Nie było to łatwe, stąd opóźnienie. Ona ma nadzieję, że udało się jej zainteresować Was Festiwalem. Zajrzyjcie na Facebook, żeby zobaczyć reakcje widzów:

• kliknijcie: MFT Dialog Wrocław 2025 - Facebook.

Może znajdziecie  czas, by obejrzeć materiały. Warto się przekonać, jaką ucztę kulturalną przygotował nam prof. Mirosław Kocur razem z .... . DZIĘKUJEMY!

W programie MFT Dialog Wrocław były też polskie teatry. Kraków, Warszawa i Wrocław chyba rywalizowały o widzów. Kto wygrał? 

Pierwsze zdjęcie zrobiła Ania po zakończeniu spektaklu TOTEM.

Krystyna - Wirtualna Kultura 

Czytaj więcej »

Propozycje festiwalowe i relacja z "Czarownic"

Pogoda i data w kalendarzu nastrajają melancholijnie, smutno. Wirtualnej Kulturze nawet wyjść z domu się nie chce. Siadła więc do laptopa i pisze w ciszy. Komentarze czytelników i przysłane wiersze pokazują, że każdy ma swoją ciszę (zob. dwa poprzednie wpisy), ale czas nie zatrzymał się.

Jak w jednym wpisie zawrzeć zapowiedzi wydarzeń, które czekają na nas w listopadzie? Wirtualna Kultura wybrała, specjalnie dla Was, aż cztery festiwale. To są cztery bardzo ciekawe, różne propozycje: 

• amerykańskie kino ambitne w Nowych Horyzontach,
• nowe interpretacje starych polskich filmów w Dolnośląskim Centrum Filmowym,
• na ludowo we wrocławskiej Operze,
• teatr żywy, odważny i społeczny w Teatrze Układ Formalny. 

Spróbujcie zgadnąć, która z tych propozycji jest najbliższa sercu Wirtualnej Kultury, a może wszystkie równie ważne??? Ona poda je w kolejności przypadkowej. 

Na koniec wpisu dowiecie się, jak Wirtualna Kultura z Anią bawiły się 31 października w Teatrze Układ Formalny.

 Pierwsza propozycja to: 

• Festiwal Korelacje 20-23 listopada 2025 w kinie DCF (Dolnośląskie Centrum Filmowe), kliknijcie: Festiwal korelacje 2025.

Super pomysł, żeby na stare filmy spojrzeć młodszymi (?) oczyma. Jeśli nie pamiętacie, na czym Festiwal Korelacje polega, zajrzyjcie tutaj: 

• rok 2023, kliknijcie: Autorskie narracje filmów [bez barier!] - wpis na blogu

• rok 2024, kliknijcie: Festiwal Korelacje w DCF - filmy z autorskimi narracjami - wpis na blogu

• rok 2024, kliknijcie: Rock w Dolnośląskim Centrum Filmowym - wpis na blogu. 

W tym roku wiadomo nie tylko, kto nagrał autorskie narracje, ale też podano, jakie filmy będą wyświetlone. W programie Festiwalu Korelacje 2025 znalazły się także wcześniejsze produkcje z narracjami Doroty Masłowskiej, Artura Andrusa i Michała Witkowskiego - WK dwie pierwsze już obejrzała i była zachwycona.

Druga propozycja Was zaskoczy, bo chyba nie wiecie, że Wirtualna Kultura w niedzielne przedpołudnia słucha czasami "Listy przebojów ludowych" przygotowywane przez red. Małgorzatę Majeran-Kokott w Radio Wrocław:  

• kliknijcie: Kto zostanie laureatem Listy Przebojów Ludowych? Głosowanie dobiega końca.

WK była też z Basią ze Swojczyc na dożynkach w Niemczy, ale dawno temu:

• rok 2019, kliknijcie: Wirtualna Kultura na dożynkach - wpis na blogu.

Zrobiły sobie wtedy zdjęcie z "Zespołem Marzenie" ze wsi Szklarki, gmina Przemków, kliknijcie. Czy ten zespół wystąpi w Operze?

Już 16 listopada 2025 roku w Operze Wrocławskiej odbędzie się 16. edycja Festiwalu Tradycji Dolnego Śląska! Zobaczymy 20 niezwykłych zespołów ludowych z całego regionu: 

• kliknijcie: XVI Festiwal Tradycji Dolnego Śląska - Facebook.

Propozycja trzecia: 16. American Film Festiwal w Nowych Horyzontach od 6 do 11 listopada 2025: 

• kliknijcie: 16. American Film Festiwal

• kliknijcie: Program Festiwalu

• kliknijcie: Festiwalowi faworyci

• kliknijcie: Bilety

"AFF jest wydarzeniem wyjątkowym w skali światowej i drugim tego rodzaju w Europie. TAURON American Film Festival jest jedynym festiwalem w Polsce — i w Europe środkowej i wschodniej — prezentującym wyłącznie kino amerykańskie w całej jego różnorodności: od artystycznego undergroundu do ambitnych produkcji Hollywoodzkich (włączając artystyczne przykłady filmów gwiazdorskich, a odrzucając masowe, seryjne produkcje o superbohaterach).

Festiwal przełamuje stereotyp kina amerykańskiego jako lekkiej rozrywki".

8 listopada o godz. 15 będzie dyskusja poświęcona zastosowaniu sztucznej inteligencji w filmie:

• kliknijcie: AI na festiwalu? Porozmawiajmy

Między 6 a 23 listopada można także AFF zobaczyć w domu – za sprawą festiwalowych pokazów online na platformie NH VOD.

Ostatnia, czwarta propozycja to Festiwal reAKCJE, przygotowany przez Teatr Układ Formalny w dniach 18-22 listopada 2025 w Centrum Przedmieście, ul. Prądzyńskiego 39A:

• kliknijcie: Festiwal reAKCJE.

"Festiwal reAKCJE powstał z potrzeby stworzenia przestrzeni dla teatru żywego, odważnego i aktualnego. Przez pięć dni Teatr Układ Formalny wypełnią twórcze spotkania, dyskusje i działania, które odkrywają potencjał teatru jako narzędzia realnej zmiany. 

Festiwal reAKCJE zgromadzi twórców i twórczynie oraz publiczność z całej Polski, by wspólnie poszukiwać odpowiedzi na pytanie, jak teatr może odpowiadać na najważniejsze wyzwania współczesności.

Tegoroczny program festiwalu koncentruje się na aktualnych tematach społecznych i kulturowych – od kryzysów wspólnotowości, przez wykluczenie i nierówności, aż po nowe formy lokalnej współpracy. Publiczność będzie mogła wziąć udział w spektaklach prezentowanych przez teatry z całej Polski, otwartych debatach, warsztatach artystycznych i działaniach performatywnych.

Szczególne miejsce w programie zajmują wydarzenia współtworzone z mieszkańcami Przedmieścia Oławskiego – dzielnicy, która przez lata nosiła łatkę „stygmatyzowanej”, a dziś staje się symbolem nowego myślenia o lokalności i wspólnocie".

Wirtualna Kultura i Ania potwierdzają: spektakle Teatru Układ Formalny mają charakter społeczny i edukacyjny. Przypomnijcie sobie, na przykład, te wpisy:

• kliknijcie: Czy znacie słowa na "G"?

• kliknijcie: Zatrute czekoladki w Teatrze Układ Formalny

• kliknijcie: Pod jakim numerem mieszka Kochanowski?

• kliknijcie: Kobieta porzucona, zniewolona, wykorzystana, wyzwolona, ...

To samo można powiedzieć o "Czarownicach", które Wirtualna Kultura obejrzała z Anią 31 października:

• kliknijcie: Wirtualna Kultura sugeruje: wystawę, spotkanie autorskie. wykład, teatr, ... - wpis na blogu.

Fragmenty oficjalnego opisu spektaklu:

„Pewnego razu trzy kobiety spotkały się w pewnym miejscu i zaczęły mówić. (...) Nasze protagonistki, trzy różne archetypy, dotknięte innymi problemami… Trzy odmienne historie poddane osądowi. (...)

Sztuka tworzy przestrzeń do dialogu i dyskusji o solidarności w przeciwstawianiu się tworzeniu kolejnych klisz oraz wzorców kobiecości".

A tymi archetypami w przedstawieniu były: nieszczęśliwa kobieta samotna, zapracowana kobieta z dziećmi bez męża, kobieta niedoceniona w pracy. W trakcie spektaklu, świetnie zagranego, Wirtualna Kultura zastanawiała się, jakie są archetypy mężczyzn i nic nie mogła wymyślić. Może Wy macie jakieś pomysły.

Po spektaklu była niespodzianka: BIFOREK PRZED HALLOWEENOWĄ IMPREZĄ, czyli tarot gwiazd z Bavi Drag Queen. 

Kliknijcie na zdjęcia powyżej. Są na nich dwie aktorki z "Czarownic" (trzecia nie zdążyła się ubrać, bo była polewana wodą), Bavi (postać najwyższa) i dwójka widzów, którzy wzięli udział w konkursie na najciekawszy strój na Halloween. Wygrała czarna postać. Jury było wymagające, zadawało trudne pytania i zachęcało do straszenia. Żałujcie, że Was nie było. 

Ania wystąpiła na czarno, by wpisać się w wyjątkowy wieczór, a WK na czarno-czerwono. Wirtualna Kultura nie ma zdjęcia, więc musicie uwierzyć na słowo, że tak była ubrana. Kliknijcie na miniaturę zdjęcia.

Bavi wróżyła widzom na podstawie wylosowanych kart, na których były postaci znane z mediów, jak Edyta Górniak czy żona Roberta Lewandowskiego. Świetna zabawa. Wirtualna Kultura śmiała się cały czas. Podziwiała inteligentne Bavi interpretacje kart. BRAWO!

Pseudonim Bavi wziął się ze słowa "bawi", ale zamiast  "w" jest "v", co, zdaniem Drag Queen, nadaje mu rangę międzynarodową. 

Zaglądajcie na Facebook Teatru Układ Formalny, by wszystko śledzić na bieżąco:

• kliknijcie: Teatr Układ Formalny - Facebook.

To przyjazne miejsce.

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Ciąg dalszy wierszy na dzień zaduszny

Wiersze przysłane przez czytelników bloga w związku z wpisem z 1 listopada 2025: 

• kliknijcie:  Wiersze, które się pamięta. 

Wiersz napisany w latach trzydziestych przez nauczyciela szkoły w Świeciu:

 

Wiersz Barbary  Kamińskiej, skierowany do członków grupy Atelier Kultury - Przestrzeń Trzeciego Wieku - SKW razem ze zdjęciem cmentarza:

W tym parku panuje cisza,

Czasami tylko ptaszek zaśpiewa,

lub wiatr gałązkami zakołysze,

Pochylonego w zadumie drzewa.

Kwiaty podlane łzami,

Rosną naprawdę pięknie.

Tylko to serce zbolałe,

Niech z żalu wielkiego nie pęknie.

Tylko te wypłakane oczy,

Niech znowu wypełni nadzieja,

Bo nowym życiem zaskoczy,

Prochami użyźniona ziemia.

W kolorach kwiatów,

W zieleni trawy,

Zostaną co co odeszli,

Gdy wszystkie zwykłe, codzienne sprawy,

Nieubłagany los przekreślił.

 

  
Wiersz Jarosława Rymkiewicza:

LIST WYSŁANY W ZAŚWIATY

List wysłany w zaświaty – tym listem ja jestem

I chciałbym tylko wiedzieć kto mnie tam wysyła

Inne listy – pół brzózki kot stary kulawy

I żaba ta co przy mnie tu w ogrodzie żyła

Te listy tam w zaświatach – czy ktoś je otwiera

Gdzieś jakieś inne życie niż to tu się toczy

Jest tam brzózka co w zimie na poły umiera

Są żaby – te co tutaj wciąż patrzą nam w oczy

Wiersz Clarc Harner z roku 1934 z komentarzem biblioteki w Mościsku: 

• kliknijcie: Nieśmiertelność - YouTube.

Dodatek. Zobaczcie, co Popowiczanka - Wirtualna Kultura pisała w październiku 2016 na blogu stowarzyszenia Popowiczanie: 

• kliknijcie: Kogo wspominamy w te dni? 

a Majka Stanek dzisiaj na blogu stowarzyszenia Pomysł na życie: 

• kliknijcie: 1 listopada - wspomnienie sprzed 10 lat.

Czytaj więcej »

Wiersze, które się pamięta

Wirtualna Kultura, słuchaczka Politechniki Trzeciego Wieku, dzień zaczyna od sztucznej inteligencji, panoszącej się w jej laptopie, czy chce czy nie. Dzisiaj w wyszukiwarce napisała: ci, co odchodzą za szybko, a na ekranie pojawił się  komunikat o słynnym wierszu:

"Ci, co odchodzą za szybko" to fragment znanego cytatu z wiersza ks. Jana Twardowskiego "Śpieszmy się kochać ludzi", który przypomina o tym, że bliscy mogą nagle zniknąć, zostawiając po sobie pustkę. Sformułowanie to jest refleksją na temat ulotności życia i przemijania, podkreślając wagę doceniania relacji, które mamy". 

To podsunęło jej pomysł, żeby zainteresować się podobnymi wierszami. Jest ich dużo. Wybrała ten, który Mariusz Szczygieł umieścił na Facebooku. Jest to wiersz "Święto zmarłych" z tomiku: "Wióry" Ludwika Filipa Czecha:

• kliknijcie: L. F. Czech, Wióry, Wyd. Fundacja Duży Format 2025.

Mariusz Szczygieł napisał o północy z 31 października na 1 listopada 2025 komentarz o tym wierszu:

"Wiersz na teraz, ale i na zawsze. Lubię wiersze, jak ten, które nie silą się na poetyckość i przez to właśnie działają".

• kliknijcie: Mariusz Szczygieł - Facebook.

 Autor wiersza bardzo się ucieszył, że Mariusz Szczygieł zacytował jego utwór: 

• kliknijcie: Ludwik Filip Czech - Facebook.

A jaki wiersz, Drodzy Czytelnicy, towarzyszy Wam dzisiaj?  

Dodatek

• kliknijcie: Ciąg dalszy wierszy na dzień zaduszny - wpis na blogu

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »

Kryminał i fotografia w listopadzie

Skoro Wirtualna Kultura od czasu do czasu namawia Was na oglądanie wystaw w Zamku w Leśnicy, na przykład, 

• kliknijcie: Zamek ze sztuką - wpis na blogu,

co wymaga długiej jazdy tramwajem, to czemu nie miałaby Was zachęcić na obejrzenie wystawy w Obornikach Śląskich, gdzie wygodniej (ale nie za darmo) można dojechać pociągiem: 

• kliknijcie: Wernisaż Patrycji Basińskiej - Facebook.

Mała Galeria Fotografii Kontrast mieści się przy ulicy Dworcowej 26 w Obornikach Śląskich. Dużo się w niej dzieje. W piątek, 14 listopada 2025, o godzinie 18, będzie tam wernisaż prac Patrycji Basińskiej. Kliknijcie na pierwsze zdjęcie. Wystawa będzie czynna do końca listopada.

Wirtualna Kultura poznała Patrycję pierwszego grudniu 2022 z okazji wernisażu wystawy prac fotografików: "(Nie) doskonały błąd" w Muzeum Współczesnym Wrocław, z okazji 75 lat ZPAF - Związku Polskich Artystów Fotografików:

• kliknijcie: Błąd w sztuce? - wpis na blogu.

Wirtualna Kultura znalazła w smartfonie dwa zdjęcia z tego wydarzenia:

Na pierwszym Patrycja jest z Basią, jej mamą, a na drugim jedna z prac Patrycji. Kliknijcie.

Twórczość fotografików zaskakuje Wirtualną Kulturę. Kto zrozumie współczesnych artystów? Jak można wymyślać to wszystko. Tak samo zdumiewają ją autorzy kryminałów. Czy pamiętacie ten wpis z marca 2025:

• kliknijcie: Czego Wirtualna Kultura się dowiedziała w Gądowiance? - wpis na blogu?

Już 7 listopada (piątek) o godzinie 17tej w księgarni Gądowianka w DH Astra, ul. Horbaczewskiego 4-6, będzie spotkanie autorskie z Jędrzejem Pasierskim, autorem wielokrotnie nagradzanych kryminałów:

• kliknijcie: Wydawnictwo Czarne, Jędrzej Pasierski

• kliknijcie: Wydawnictwo Literackie, J. Pasierski, Bogowie małego morza

• kliknijcie: Lubimy czytać, Jędrzej Pasierski

Jędrzeja Pasierski jest laureatem Nagrody Wielkiego Kalibru:

• kliknijcie: Nagroda Wielkiego Kalibru - Wikipedia.

Tak zapowiadają jego książkę:

Jezioro Sławskie, nazywane od dziesięcioleci Śląskim Morzem. Mieszkańcy kurortu Sława szykują się do sezonu wakacyjnego. Przygotowania przerywa zbrodnia: na dryfującej stacji hydrologicznej zostaje znaleziony martwy mężczyzna. Na miejscu pojawia się inspektor Leon Szeptycki, który wraca tu po latach kariery we Wrocławiu. (...)

Jak myślicie? Czy postać z pierwszego zdjęcia może być reklamą książki? 

Jędrzej Pasierski to:

"prawnik, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował w organizacjach zajmujących się prawną ochroną środowiska, międzynarodową pomocą rozwojową oraz współpracą państw Europy Środkowo-Wschodniej",

a kim jest Patrycja Basińska możecie się dowiedzieć tutaj:

• kliknijcie: Życiorys artystyczny Patrycji Basińskiej,

• kliknijcie: Patrycja Basińska.

Krystyna - Wirtualna Kultura

Czytaj więcej »