Lista 100 rzeczy, które tworzą świat lepszym, ukazała się 28 czerwca 2022 w internetowej wersji "Książek" - Magazynu do czytania. Redaktorzy magazynu przez "lepszy" mieli na myśli
"bardziej przyzwoity, mniej okrutny, piękniejszy, przyjemniejszy, dający nadzieję na przyszłość".
Listę stworzyli polscy i światowi pisarze razem z dziennikarzami. Do każdej propozycji musieli dołączyć krótkie uzasadnienie.
Lista to jedno wielkie zaskoczenie dla Wirtualnej Kultury. Trudno się domyślić, czym kierowali się zgłaszający "rzeczy". Jest to spis "bez ładu i składu". Jednak nie może być przypadkowy, skoro opisy dwóch pierwszych z brzegu "rzeczy" zawierają słowa zacytowane przez Wirtualną Kulturę w felietonie "Zabawa w pisanie", który ukaże się po wakacjach w Gazecie Senior. Tymi słowami są: panoptykalny i szczegół. Co za zbieg okoliczności i chyba telepatia.
Wirtualna Kultura oniemiała, gdy zobaczyła, że Olga Tokarczuk w uzasadnieniu wybranej "rzeczy", a są nią "tłumacze", użyła słowa "panoptykalna". Cytując w felietonie fragment książki Olgi Tokarczuk "Czuły narrator" z słowem: "panoptykalny", Wirtualna Kultura nie wiedziała, że to ulubione słowo Tokarczuk!
Mariusz Szczygieł jako "rzecz" wybrał "szczegół". W końcowej części felietonu Wirtualna Kultura wspomniała o roli "szczegółu" w pisaniu, powołując się na książkę Mariusza Szczygła "Fakty muszą zatańczyć". Nie sądziła, że Mariusz też to słowo jakoś wyróżnia.
Fragment uzasadnienia Olgi Tokarczuk wyboru "rzeczy": tłumacze:
"Lubię przyjmować perspektywę panoptykalną i na wszystko – choć przez chwilę – spojrzeć z góry. Można wtedy zobaczyć nasz ludzki świat jako szeroko rozrzucone kolonie organizmów, zadowolonych z siebie, łatwo przystosowujących się do zmiennych okoliczności, ekspansywnych i rywalizacyjnych, ale zdolnych także do samopoznania i współpracy. Tłumacze książek są w tej organicznej strukturze czynnikiem, bez którego nie mogłaby ona istnieć."
Fragment uzasadnienia Mariusza Szczygła wyboru "rzeczy": szczegół:
"Szczegół jak może ratuje nam świat. Świat zapada się w naszej pamięci nieustannie i na zawsze. Świat jest jak zbombardowany dom, z którego udało się uratować klamkę. Został nam tylko ten mosiężny szczegół. Klamka zaświadcza, jaki dom był piękny i wielki. Albo jaki nie był."
Co z tego wszystkiego wynika? Wirtualna Kultura chyba będzie musiała napisać jeszcze jeden felieton dla Gazety Senior, zainspirowany słowami z uzasadnień innych "rzeczy" z listy.
Na razie ma do Was prośbę. Stwórzcie razem z nią listę rzeczy, które Waszym (naszym) zdaniem tworzą świat lepszym. Przysyłajcie propozycje "rzeczy" z krótkim uzasadnieniem na adres mailowy Wirtualnej Kultury.
Dodatek.
Uwaga 1. Słownik Języka Polskiego PWN podaje, że panoptykalny to niezwykły, dziwny.
Uwaga 2. Na okładce książki Olgi Tokarczuk widać wyraźnie profil chyba mężczyzny. Kliknijcie na zdjęcie i sprawdźcie, czy Wirtualna Kultura słusznie uważa, że na okładce książki Mariusza Szczygła też widać nos i usta. Jeśli tak, to byłby to jeszcze jeden argument, że nic nie dzieje się przypadkowo. To nie jest przypadek, że Wirtualna Kultura na te dwie książki powołuje się w felietonie, który ukaże się 31 sierpnia we wrześniowym wydaniu Gazety Senior. Na obu okładkach mamy mądre głowy.
Krystyna - Wirtualna Kultura