Lepieje, moskaliki, zamiasty i toniesztukasy

Jedna z linijek noworocznych życzeń Krzysztofa Zientala brzmiała tak (kliknijcie: Pomysł na życzenia noworoczne - wpis na blogu): 

"Szukajcie szczęścia tuż za miedzą, nie tam, gdzie trzeba lecieć samolotem!" 

W swoich życzeniach Krzysztof proponuje zamiast czegoś coś zupełnie innego. Na przykład:

"Nie planujcie zmian, a zmieniajcie plany, kiedy zajdzie potrzeba.

Nie budujcie nowych domów, a napełniajcie treścią te, co już są."

Jedna z czytelniczek bloga bardzo trafnie nazwała tego typu zdania "zamiastami" i zwróciła uwagę na lepieje:  

• kliknijcie: Lepiej - Wikipedia. 

"Lepiej, inaczej lepiuch – krótki, jednozdaniowy, często nonsensowny, groteskowy wierszyk, standardowo składający się z dwóch wersów. Wynalezienie tej formy przypisuje się Wisławie Szymborskiej, natomiast nazwę temu gatunkowi nadał jej sekretarz Michał Rusinek. Pierwszy wers lepieja zazwyczaj opisuje jakieś bardzo przykre w skutkach zdarzenie, drugi natomiast stwierdza, że jest ono i tak lepsze od czegoś (pozornie) nieszkodliwego."

Oto przykład lepieja autorstwa Wisławy Szymborskiej:

"Lepszy piorun na Nosalu, niż pulpety w tym lokalu."

 Idąc tym tropem, Wirtualna Kultura nazwała "toniesztukasami" zdania z piosenki Alicji Majewskiej "To nie sztuka", przypomnianej w wyżej cytowanym pierwszym wpisie na blogu. Na przykład:

"To nie sztuka wytrenować sobie mózg. Sztuka sprawić, by rozumiał ludzi".

Jeśli "zamiasty" i "toniesztukasy" nie zainteresowały Was, to może zaciekawią Was moskaliki:  

• kliknijcie: Moskalik (wiersz) - Wikipedia.

W roku 2019, z inicjatywy Aliny Puchalskiej powstały wrocławskie moskaliki:

• kliknijcie: Alina i moskaliki - wpis na blogu
• kliknijcie: Ola i dolnośląskie moskaliki - wpis na blogu.

"Moskalik jest krótkim, rymowanym, dowcipnym wierszykiem, 

• powinien składać się z czterech wersów,
• zaczynać się od słów: „Kto powiedział, że...” lub innych wyrażających to samo pytanie i zawierających nazwę konkretnej nacji lub osoby,
• drugi wers określa jakąś oczywistą cechę lub opinię,
• kolejny wers dosadnie i obrazowo opisuje, co spotka osobę z wersu pierwszego;
• wers czwarty opisuje miejsce tej „krwawej” akcji,
• każdy wers Moskalika powinien mieć osiem sylab."

Oto wrocławski moskalik Teresy Tarnawskiej:

"Że me Oławskie Przedmieście

pozbawione jest uroku,

kto tak bredzi, temu drzazga

będzie w oku tkwić z pół roku."

Wisława Szymborska, noblistka, lubiła zabawne krótkie wierszyki. Opublikowała książkę "Rymowanki dla dużych dzieci", w której obok limeryków są także wymyślone przez nią moskaliki, lepieje, odwódki, altruitki,

• kliknijcie: Culture.pl, W. Szymborska, Rymowanki dla dużych dzieci. 

• kliknijcie: Limeryk - Wikipedia. 

Odchodzenie od szablonowego myślenia i robienie rzeczy, które się w głowie nie mieszczą, to najlepszy sposób dbania o kondycję naszych mózgów. Czy zwróciliście uwagę na to, co o tym sądzi dr Bogna Bartosz? Wirtualna Kultura przytoczyła jej opinię we wpisie:

• kliknijcie: O seniorach raz jeszcze - wpis na blogu,

 Są w nim fragmenty rozmowy Doroty Witt z Bogną Bartosz, która powiedziała:

"Przede wszystkim odejść od schematycznego myślenia. Senior to nie tylko sanatoria, dancingi, rękodzieło i rozwiązywanie krzyżówek. Właśnie takie szufladkowanie prowadzi do tego, że jako społeczeństwo nie umiemy skutecznie aktywizować seniorów i czerpać z ich potencjału.
(..)
Notoryczne rozwiązywanie krzyżówek traci jednak sens, bo zaczynamy wpisywać hasła z pamięci, niemal mechanicznie. Pytania się powtarzają, niczym nas nie zaskoczą. O wiele lepszym wyzwaniem będzie stworzenie wymagającej krzyżówki np. dla znajomych. A może warto zorganizować turniej krzyżówkowy choćby w klubie osiedlowym?"  

Dlatego Wirtualna Kultura jest niepocieszona, że czytelnicy bloga nie zareagowali na jej prośbę i nie rozwinęli życzeń Krzysztofa i nie dopisali zwrotek do piosenki Alicji Majewskiej. Jeszcze raz o to apeluje! Może teraz dadzą się namówić i przyślą zamiasty, toniesztukasy, lepieje lub moskaliki.

Do tej pory jedynie wspomniana już powyżej czytelniczka bloga przysłała "zamiasta" i "toniesztukasa" - oba psychologiczne:

"Zamiast myśleć o dzieciaku, którym kiedyś byliśmy, że był dziwny, czy niegrzeczny,
raczej z czułością przypomnijmy sobie, czego potrzebował i co go zachwycało, 

spróbujmy to dziś dawać sobie i innym."

"To nie sztuka dziwne dziecko którym byłam, zamknąć gdzieś za karę, ukryć w mroku,

sztuka je odnaleźć i przytulić, by znalazło u mnie dom i własny pokój."

Nawiązania do dzieciństwa były sprowokowane fragmentem tekstu Tadeusza Różewicza, przytoczonego we wpisie:

• kliknijcie: Papierowe wyskubki na Sylwestra - wpis na blogu.

No to jak, Drodzy Czytelnicy bloga? Napiszecie jakieś "zamiasty", "toniesztukasy" lub lepieje? Wirtualna Kultura chętnie je opublikuje. Może weźmiecie przykład z Oli:

• kliknijcie: Lepieje i zamiasty Oli?

Uwaga. Kotki sfotografowała w Norwegii Basia.

Krystyna - Wirtualna Kultura